15 Ocak 2009 Perşembe

ASYA KITASI ÜLKELERİ,Sri Lanka

Sri Lanka
Sri Lanka, resmî adıyla Sri Lanka Demokratik Sosyalist Cumhuriyeti (Seylanca: Resim:Sri lankava.jpg, Tamilce: இலங்கை) Güney Asya'da, Hindistan'ın 31 kilometre güneyinde ve Hint Okyanusu'nda bulunan bir ada ülkesidir. 1972 yılından önce Seylon olarak bilinirdi. Hint Okyanusu'nun İncisi olarak da adlandırılan ülkede yaklaşık 21 milyon kişi yaşamaktadır.

Hükümet güçleri ve Tamil Eelam Özgürlük Kaplanları (diğer adıyla Tamil Kaplanları) arasında gerçekleşen iç savaş 1983 yılından beri sürmektedir. Tamil Kaplanları, adanın kuzeyinde ve doğusunda Tamil Eelam adında bağımsız bir devlet kurmak için mücadele etmektedir.





Coğrafyası
Toplam 1,340 kilometrelik sahil şeridine sahiptir. Aralık ve Mart ayları arasında tropikal ve kuzeydoğu muson yağmurlarının etkisi altında kalan iklimi, Haziran ve Ekim ayları arasında da güneybatı muson yağmurlarının etkisi altında kalmaktadır. 2,524 metre yüksekliğinde olan Pidurutalagala dağı ülkenin en yüksek zirvesidir. Doğal kaynakları arasında kireç taşı, grafit, mineral kumlar, cevherler, fosfatlar, kil ve hidro enerji yer alır. Ülkede gerçekleşen doğal afetlerden başta gelenleri kasırga ve hortumlardır.

Ormansızlaştırma, toprak erozyonu, kaçak avcılık ve kentleşmenin etkisiyle tehlike altında olan yabani hayvanlar, madencilik ve artan çevre kirliliğiyle sahillerin bozulması, sanayi atıkları ve pissu akıntılarıyla kirlenen tatlısu kaynakları, artıkların yok edilmesi ve Kolombo'da hava kirliliği ülkenin çevre sorunlarını oluşturan unsurlar arasında yer alır.





Nüfus bilgileri
Nüfus 20,926,315 (2007)
Etnik gruplar Singala 73.8%, Sri Lankalı Moor 7.2%, Hintli Tamil 4.6%, Sri Lankalı Tamil 3.9%, diğer 0.5%, belirsiz 10% (2001)
Dinler Budist 69.1%, Müslüman 7.6%, Hindu 7.1%, Hıristiyan 6.2%, belirsiz 10% (2001)
Diller Singalaca 74%, Tamilce 18%, diğer diller 8%

Kaynak: CIA World Factbook[1]

Nüfus artış oranı: %0.87 (2001 verileri)
Mülteci oranı: -1.43 mülteci/1,000 nüfus (2001 tahmini)
Bebek ölüm oranı: 16.21 ölüm/1,000 doğan bebek (2001 tahmini)
Ortalama hayat süresi: Toplam nüfus: 72.09 yıl
erkeklerde: 69.58 yıl
kadınlarda: 74.73 yıl (2001 verileri)
Ortalama çocuk sayısı: 1.95 çocuk/1 kadın (2001 tahmini)
HIV/AIDS - hastalıklarına yakalanan yetişkin sayısı: %0.07 (1999 verileri)
HIV/AIDS - hastalığı olan insan sayısı: 7,500 (1999 verileri)
HIV/AIDS - hastalıklarından ölenlerin sayısı: 490 (1999 verileri)
Ulus: Sri Lankalı
Nüfusun etnik dağılımı: Sinhalese %74, Tamil %18, Moor %7, Burgher, Malay, ve Vedda %1
Din: Budist %70, Hindu %15, Hıristiyan %8, Müslüman %7 (1999)
Diller: Sinhala (resmi) %74, Tamil (ulusal dil) %18, diğer %8
Okur yazar oranı: 15 yaş ve üzeri için veriler
toplam nüfusta: %90.2
erkekler: %93.4
kadınlar: 87.2% (1995 verileri)



Ekonomik Göstergeler
GSYİH: Satınalma Gücü paritesi - 62.7 milyar $ (2000 verileri)
GSYİH - reel büyüme: %5.6 (2000 verileri)
GSYİH - sektörel bileşim: tarım: %21
endüstri: %19
hizmet: %60 (1998)
Enflasyon oranı (tüketici fiyatlarında): %8.5 (2000 verileri)
İş gücü: 6.6 milyon (1998)
İşsizlik oranı: %8.8 (1999 verileri)
Endüstri: Kauçuk, çay, hindistancevizi, diğer tarım ürünleri, giysi, çimento, petrol arıtma, **tekstil, tütün
Endüstrinin büyüme oranı: %4 (1999)
Elektrik üretimi: 6.026 milyar kWh (1999)
Elektrik tüketimi: 5.604 milyar kWh (1999)
Elektrik ihracatı: 0 kWh (1999)
Elektrik ithalatı: 0 kWh (1999)
Tarım ürünleri: Pirinç, şekerkamışı, hububat, bakliyat, baharat, çay, kauçuk, hindistancevizi, süt, yumurta, deri, et
İhracat: 5.2 milyar $ (2000)
İhracat ürünleri: Tekstil ve giyim eşyaları, çay, hindistancevizi, değerli taşlar, petrol ürünleri
İhracat ortakları: ABD %39, İngiltere %13, Orta Doğu %8, Almanya %5, Japonya %4 (1999)
İthalat: 6.1 milyar $ (2000)
İthalat ürünleri: Makine ve parça, tekstil, petrol, gıda maddeleri
İthalat ortakları: Japonya %10, Hindistan %9, Hong Kong %8, Singapur %8, Güney Kore %6 (1999)
Dış borç tutarı: 9.9 milyar $ (2000)
Para birimi: Sri Lanka Rupisi (LKR)
Para birimi kodu: LKR
Mali yıl: Takvim yılı






Başkent Sri Jayawardenapura-Kotte
En büyük şehir Kolombo
Resmî dil Seylanca, Tamilce
Yönetim biçimi
- Cumhurbaşkanı
- Başbakan Demokratik Sosyalist Cumhuriyet
Mahinda Rajapaksa
Ratnasiri Wickremanayake
Bağımsızlık
- İlanı
- Cumhuriyet Birleşik Krallık'tan
4 Şubat, 1948
22 Mayıs, 1972
Yüzölçümü
- Toplam
- Su (%)
65,610 km² (122.)
4.4
Nüfus
- 2007 tahmini
- 2001 sayımı
- Yoğunluk
20,926,315 (53.)
18,732,255
310/km² (165.)
GSMH (SAGP)
- Toplam
- Kişi başına 2005 tahmini
86.72 mlr $ (61.)
4,600 $ (111.)
İGE (2004) 0.743 (orta) (99.)
Para birimi Sri Lanka Rupisi (LKR)
Saat dilimi UTC+5:30
İnternet alan adı .lk
Telefon kodu +94

14 Ocak 2009 Çarşamba

ASYA KITASI ÜLKELERİ,Singapur

Singapur
Singapur Cumhuriyeti, Malay Yarımadası'nın güney ucunda, Ekvatorun 137 kilometre kuzeyinde yer alan bir ada devletidir. Kuzeyde Malezya'nın Johor Eyaleti, güneyde ise Endonezya'nın Riau Adaları ile çevrili, dünyanın az sayıdaki şehir devletlerinden biridir.



Târihi
Bölgenin bilinen ilk insanları Hanlar ve Malaylılardır. Bunlar bu adalar ülkesine “deniz şehri” anlamına gelen Temasek adını vermişlerdi. Singapur'un asıl modern târihiyse 1819 yılından îtibâren başlatılır. Bu târihte zamânın sömürgeci milleti olan İngilizler, burayı istilâ ederek, 1959 yılına kadar idâreleri altında tuttular. Bu târihte Milletler Topluluğu içerisinde bağımsız (otonom) bir devlet oldu. 1963 yılında Malaya, Saravak ve Sabah ile Malaya Federasyonunu meydana getirmek üzere birleştiler. Fakat bu birleşme fazla uzun sürmedi. Federasyondaki hâkim grup olan Malaylar ile Singapur bölgesindeki ekseriyeti teşkil eden Çinliler arasında anlaşmazlıklar baş gösterdi. Bunun üzerine yeni bir anlaşma yapıldı. Böylece Singapur 9 Ağustos 1965’te ayrı bir devlet oldu.

Fakat bölgedeki iç huzursuzluklar devam etti. Antikomünist bir yapıya sâhip olan Singapur’da, Malaylar ve Çinliler olaylar çıkartıyorlardı. 1969 yılında ırkçı bir ayaklanma baş gösterdi. Şiddet eylemleri, birçok tutuklamalar sonucu bastırıldı. Daha sonra ülkedeki idâreyi, 1959 yılında ülkenin ilk başbakanı seçilen Lee Kuan Yew’in kurduğu, Halk Partisi (PAP) rakibi Komünist Burisan Sosyalist Partisi’ni hezimete uğratarak iktidarı ele geçirdi. Ülkeden İngilizler 1971 yılında çekilmek zorunda kaldılar. Bağımsızlıktan sonra iç ve dış politikayı tesbit eden Lee Kuan Yew, 1990 senesine kadar sürdürdüğü başbakanlık görevinden ayrıldı. Yerine Goh Chok Tong başbakan oldu. 1991’de yapılan seçimlerin neticesinde Goh Chok Tong tekrar başbakanlığa getirildi. 12 Ağustos 2004'te, Lee Hsien Loong, Goh Chok Tong yerine üçüncü başbakan olarak seçildi. Halen bu görevini sürdürmektedir.





Fiziksel Yapı
Singapur, Endonezya ve Malezya toprakları arasına sıkışmış, küçücük bir ada devletidir. Kuzey ve batıdan Johore boğazı ve doğu ve güneyden Singapur Boğazı ile kapalı dikdörtgen şeklinde bir ülke olan Singapur’un, kendisine âit 40 kadar adacıkla birlikte yüzölçümü yaklaşık olarak 622 km2 civârındadır. Singapur, Malay Yarımadasına 1200 m uzunlukta olan bir demir ve karayolu ile irtibatlıdır. Singapur, Adasının uzunluğu, yaklaşık 43 km ve eni ise 22,5 km’dir. Ülke ekvatorun yaklaşık 130 km kadar kuzeyinde bulunmaktadır. Malezya batı kıyısı ile Sumatra Adası arasındaki bir su yolu olan Malacco Boğazının hemen ağzında yer alır.

Singapur arâzisi kıyı bölgelerde alçak ve orta bölgelerde az yüksektir. Bu yükseklik tatlı bir meyil hâlindedir. Ülkenin en yüksek noktası yaklaşık 177 m’lik Timah Dağıdır.





İklim
Singapur, tropikal iklime sâhiptir. Sıcaklık ve nem miktarı yüksektir. Yağışlar çok fazladır. Mevsimlere göre nem, ısı ve yağış değişikliği oldukça azdır. Ekvatorun hemen kuzeyinde yer aldığı ve arâzisinin alçak olması sebebiyle hava sıcaklığı, özellikle yaz aylarında çok fazla artmaktadır. Genellikle Ekim-Mayıs ayları arasında yağışlar şiddetlenir.



Nûfus ve Sosyal Hayat
Singapur’un 2006 yılının verilerine gore nüfûsu yaklaşık olarak 4,484,000 kişidir. Bunun yaklaşık olarak 3,608,500 kişisi Singapurun yerleşik nufusunu oluşturur. Nûfûsun % 76.8%’ini Çin asıllılar, % 13.9%’unu Malaylar ve % 7.9%’unu Hintliler, gerisini de diğer azınlıklar meydana getirir. Ülkedeki nûfus yoğunluğu, 622 km²'lik bir yüzölçüme sâhip olması bakımından çok yüksek olup, kilometre kareye yaklaşık 4488 insan düşer. Yıllık nüfus artış oranı yaklaşık % 1,2’dir. Nûfûsun çoğu genç ve şehirlidir. Yalnızca % 25’lik bir kısmı köylerde ve kır hayâtında yaşar.

Nûfûsun çoğunluğunu teşkil eden Çinliler, beş ana grupta toplanırlar ve beş büyük lehçeyi kullanırlar; Hokkien, Cantonese, Teochev, Hainanese ve Hakka. Bunlar genellikle Konfüçyüst, Budist veya Taoisttir.

Malaylar ise ikinci büyük grup olup, Malay dilini konuşurlar ve tamâmına yakın kısımları Müslümandır. Nüfûsun % 7’lik bir bölümünü meydana getiren Hintlilerin ve Pakistanlıların büyük bir kısmı Müslüman, az bir kısmı ise Hindudur. Genellikle Tamil lisanını kullanırlar. Bir miktarda da Avrupalı ve Avrasyalı nüfus vardır. Din bakımından halkın %42.5'i Budist, %14.9'u Müslüman, %14.6'sı Hristiyan, %4'ü Hindu, %8.5'i ise Taoist ve geri kalan %0.7'si diğer dinleri oluşturur.

Din ve dil farklılıklarının büyük boyutlara ulaşması üzerine Singapur hükümeti, Malay dilini millî dil îlân etti. Diğer Mandarin (Çin lehçelerinden bir kısmı), Tamil ve İngilizceyi de resmî dil olarak kabul etti.

Singapur, diğer Asya ülkelerine nazaran okuma-yazma oranı yüksek olan bir ülkedir. Nüfûsun hemen hemen % 95.4’ü okur-yazardır. Genç nüfûsun % 65’i okula devam etmektedir. Birçok sanat, teknik ve özel okul mevcuttur. Ülkede 4 tane üniversite vardır: National University of Singapore, Nanyang Technological University, SIM University ve Singapore Management University

Singapurluların sağlık, sosyal ve kültür hayatları oldukça iyidir. Ülkede 17 modern hastâne vardır. İnsan ömrü ortalması 70 yaşın üzerindedir.






Siyâsî Hayat
Singapur Cumhûriyeti parlamenter demokrasi sistemine dayanır. Yasama gücü tek meclisli Millet Meclisinin elindedir. Meclis, 79 üyeli olup, üyeler beş senede bir seçilir.


Uluslararası üye olduğu kuruluşlar
APEC (Asya-Pasifik Ekonomik İşbirliği Forumu), ARF, AsDB (Asya Kalkınma Bankası), ASEAN (Güneydoğu Asya Ülkeleri Örgütü), AG (Avustralya Grubu), BIS (Uluslararası İmar Bankası), C, CCC (Gümrük İşbirliği Konseyi), CP, ESCAP (Asya ve Pasifikler Ekonomik ve Sosyal Komisyonu), G-77, IAEA (Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı), IBRD (Uluslararası İmar ve Kalkınma Bankası), ICAO (Uluslararası Sivil Havacılık Örgütü), ICC (Milletlerarası Ticaret Odası), ICFTU (Uluslararası Serbest Ticaret Birlikleri Konfederastonu), ICRM (Uluslararası Kızılhaç ve Kızılay Hareketi), IFC (Uluslararası Finansman Kurumu), IFRCS (Uluslararası Kızılhaç ve Kızılay Toplulukları Federasyonu), IHO (Uluslararası Hidrografi Örgütü), ILO (Uluslararası Çalışma Örgütü), IMF (Uluslararası Para Fonu), IMO (Uluslararası Denizcilik Örgütü), Inmarsat (Uluslararası Denizcilik Uydu Teşkilatı), Intelsat (Uluslararası Telekomünikasyon ve Uydu Örgütü), Interpol (Uluslararası Polis Teşkilatı), IOC (Uluslararası Olimpiyat Komitesi), ISO (Uluslararası Standartlar Örgütü), ITU (Uluslararası Haberleşme Birliği), NAM, OPCW (Kimyasal Silahları Yasaklama Organizasyonu), PCA (Daimi Hakemlik Mahkemesi), UN (Birleşmiş Milletler), UN Güvenlik Konseyi, UNCTAD (Birleşmiş Milletler Ticaret ve Kalkınma Konferansı), UNIKOM (BM Irak-Kuveyt Gözlem Misyonu), UNMEE (BM Etyopya-Eritre Misyonu), UNTAET (BM Doğu Timor Geçiş Yönetimi), UPU (Dünya Posta Birliği), WHO (Dünya Sağlık Örgütü), WIPO (Dünya Fikri Mülkiyet Teşkilatı), WMO (Dünya Meteoroloji Örgütü), WTrO (Dünya Ticaret Örgütü)

ASYA KITASI ÜLKELERİ,Filipinler

Filipinler


Daha fazla bilgi için İngilizce olan Filipinler Portalına bakabilirsiniz.

Filipinler ya da resmî adı ile Filipinler Cumhuriyeti, (Filipince: Republika ng Pilipinas) Güneydoğu Asya'da Malay Takımadaları bölgesinde yer alan ada ülkesidir. Başkenti Manila şehridir. Filipinler toplam 7.107 adadan oluşmaktadır. Yaklaşık olarak toplam yüzölçümü 300.000 kilometre ya da 116.000 mildir. Buda bu ülkeyi dünya yüzölçümüne göre ülkeler listesinde 72. yapar.

Şuan çoğu Filipinli'nin kökeni Avusturyalılara dayanır. Bunların yanında Çinli, İspanyol, Amerikan ve Arap kökenlilerde bulunmaktadır. Zengin bir tarihe sahip olan Filipinler doğu kültüründen büyük izler taşımaktadır. Hâkim olan din Katolikliğin yanında Müslüman nüfus da bulunmaktadır. Filipince ve İngilizce resmî dillerdir.




Tarih Arkeolojik ve Paleontolojik teori, Homo Sapiens'in yaklaşık i.ö. 50.000 yıl önce Palawan'da (Filipin in Western Visayas bölgesinin bir ada vilayeti) var olduğunu ileri sürer. Atea'ların (yerli halk) şimdiki Filipinlerden 30.000 yıl önce buraya varmış olacağı düşünülür. Belki, kara köprüsüyle çünkü bu alan Buzul Çağı'nda Asya kıtası'na bağlıydı. Filipin halkının çok büyük bir çoğunluğunun ataları Austronesian (Okyanus ve güney Asya, Tayvan halkı)lar Luzan'ın uç kuzeyine i.ö. yaklaşık 2.500'de yerleştiler. Filipinlerin geri kalan alanlarına yayıldılar ve daha sonra Güney Asya kıyıları ve Batı Pasifik adalarında kolonileştiler. Arap, Çinli ve Hintli tüccarlarlar Filipili'lerle temas kurdular; sonraki bin yıllık süre boyunca ta ki Avrupalılar gelinceye kadar.

İspanya için denize açılan Portekizli kaşif Ferdinand Magellan ve onun tayfaları, takımadalara 1521 de varan ilk Avrupalı idiler. Macellan, yerli savaşçılar tarafından Mactan Adasında Lapu-Lapu ve adamlarıyla politik çatışmaya bulaştığı savaşta öldürüldü. Kolonileşmenin başlangıcı, İspanya kralı Philip II (Filipin adı buradan gelir) sefer emrini verdiği zamandır. Fetihçi, Miguel Lo'pez de Leguzpi,Meksika'dan 1565'de ulaştı ve Cebu'da ilk kolonileşmeyi şekillendirdi. 1571'de Manila'yı Yeni İspanya'nın başşehri olarak tesis etti. Romalı misyonerler yerli halkın çoğunun dinini değiştirdiler. Sonraki 333 yıl içinde İspanyol ordusu, yerel halkın isyanları ve çeşitli dış koloni meydan okumalarıyla savaştı. Böyle meydan okumalar, İngiliz, Çin, Alman, Fransız, Japon ve Portekizlerden geldi. İspanya için en büyüleyici kayıp, Yedi yıl savaşlarında Manila'nın İngilizler tarafından kalıcı işgali idi. Filipinler, Yeni İspanya'nın bir toprağı olarak 1565'den 1821'e kadar yönetildi. Önceleri İspanya'dan yönetiliyordu. Manila Galleon (İspanyol ticaret gemisi) 16. yüzyılın başlarında senede bir veya iki sefer Manila, Acapulco, Meksika arası sefer yapıyordu. Filipinliler ise dünya ticaretine 6 Eylül 1834'te açıldılar.





Coğrafya
Filipinler 7.107 takım adadan oluşmuştur. Toplam yüzölçümü yaklaşık olarak 300.000 kilometre kare (km2)'dir. 116° 40' ve 126° 34' Doğu boylamları ile 4° 40' ve 21° 10' Kuzey enlemleri arasında uzanır. Doğusunda Filipinler Denizi, batısında Güney Çin Denizi ve güneyinde Celebes Denizi ile çevrilmiştir. Borneo adası birkaç yüz kilometre günetbatıda ve Tayvan tam kuzeyde uzanır. Moluccas ile Sulawesi kuzeyde ve Palau Filipinler Denizi'nin uzakdoğusundadır.




Ekonomi Filipinler tarımsal alanda, elektronik endüstrisinde ve ekonomi hizmet sektöründe yeni endüstrileşen ülkedir. "Sonraki Onbir" ekonomilerinde listelenmistir. Filipinler'in önemli bir canlılığı vardır.

Asya Finansal Krizi sonucunda Filipin pesosunu bir doları 40 pesodan 26 pesoya düşürerek Filipin ekonomisini muazzam derecede etkiledi. Düşük yabancı sermaye ülkeye girmesiyle temelini tarımın oluşturduğu ekonomik alanda 1999'da %3 ve 2000'de %4 küçülme oldu. 2000'deki politik belirsizlikler peseyu zayıflatmış hatta daha ötesi bir doları 55 pesoya çıkararak pesonun en düşük seviyeyi görmesine neden olmuştur.

1990'lardaki Doğu Asya finansal krizi, Filipinler'in ekonomisinde deneyim sağlamasına ve 2004'de %6'lık bir büyüme elde etmesini sağladı. Başbakan Gloria Macapagal Arroyo 2020'lerde ülkeyi Birinci Dünya Ülkeleri içine koyacağını taahhüt etti. 2005'de Filipin pesosu Asya'nın en işlevsel parası oldu. 2006'da Filipin ekonomisi geçen yıla oranla %5,4'lik bir büyüme sağladı. Hükümet Gayri safi milli hasıla artırmak için 2007'de %7'lik, 2008'de %8'lik ve 2009'da %9'luk bir büyüme planlıyor.

Muz ticaretinin ülke ekonomisine katkısı büyüktür. Bunun yanı sıra tam bir tatil cennetidir.



Adalar genellikle üç ada gruplarına bölünmüştür: Luzon (Bölge I ile V arası, NCR ve CAR), Visayas (VI ile VIII arası), ve Mindanao (IX ile XIII arası ve ARMM). Luzon'daki Manila'nın yoğun kapısı ulusal başkenttir ve Quezon şehrinden sonra dışa açılan ikinci en büyük şehridir.

Yerel iklim sıcak, nemli ve tropicaldır. Yıllık ortalama sıcaklık 26,5°C civarındadır. Bilinen üç mevsim vardır: Tag-init veya Tag-araw (sıcak mevsim veya Mart'tan Mayıs'a kadar olan yaz mevsimi), Tag-ulan (Haziran'tan Kasım'a kadar olam yağmurlu mevsim), ve Taglamig (Aralık'tan Şubat'a kadar olan soğuk mevsim. Güneybatı musonu (Mayıs-Ekim) "habagat" olarak ve kuzeydoğu musonunun (Kasım-Nisan) kuru rüzgarlârı da "amihan" olarak bilinir. Ülke Sorsogon, Baguio, Davao ve Sierra Madre dağı gibi yerlerde çölleşme geçirdi.

Dağlık adaların birçoğu tropikal yağmur ormanlarıyla ve volkanla kaplıydı. En yüksek noktası 2954 m. yüksekliğiyle Mindanao'daki Apo Dağı'dır. Mayon Volkanı, Pinatubo Dağı ve Taal Volkanı gibi birçok aktif volkan vardır. Ülke Batı Pasifik tayfun kuşağı içinde bulunur ve yılda yaklaşık 19 tayfun geçirir.

En uzun nehri kuzey Luzon'daki Cagayan Nehri'dir. Hemen hemen dairesel olan Manila Bay ve Laguna de Bay'a bağlı olan Pasaig Nehri, Subic Körfezi, Davao Körfezi ve More Körfezi gibi yerler bazı önemli körfezlerdir. Samar ve Leyte adalarını birbirine bağlayan San Juanico Köprüsü San Juanico Boğazı'nı birleştirir.

20 Ağustos 2007'de Rikter ölçeğine göre 6,5 büyüklüğünde olan deprem Filipinlerin güneydoğusunu vurdu.




Nüfus
Filipinler 85 milyona aşkın nüfusuyla (2005) dünyanın en çok nüfusuna sahip 12. ülkesidir. Manila dünyanın en meşhûr 11. başkentidir. Okur-yazarlık oranı %92.5'dir (2003) ve hemen hemen erkeklerin oranı kadınlarınkine eşittir. Yaşam süresi kadınlarda 69.91 ile 72.28 arasında, erkeklerde 66.44 yıldır. Nüfus yılda yaklaşık olarak %1.92 artmaktadır. 1903'den beri 100 yılda nüfus 11'in katı olarak arttı. Bu da gösteriyor ki, büyüme oranı bölgedeki diğer ülkelere göre daha hızlıdır. (Endonezya aynı sürede sadece 5 kat büyüdü).





Etnik Gruplar
Filipinliler çeşitli Avustralyanca kelimelerinin birbirini takip eden bin yıldan daha uzun bir süre boyunca baskısı altında kalmıştır. Filipinliler şu anda, çeşitli etnik guruplar içeren, fakat sınırlanmayan şu guruplara bölünmüştür: Visayanlar, Tagaloglar, Ilocanolar, Morolar, Kapampangan, Bicolano, Pangasinense, Igorot, Lumad, Mangyan, Ibanag, Chabacano, Bajau, Ivatan ve Palawantribes.





Diller
1987 Yasasında Filipince ve İngilizce'nin her ikiside resmî dil ilan edilmiştir. Birçok Filipinli İngilizce'yi, Filipince'yi ve yerel dillerini anlayabilir, yazabilir ve konuşabilir. On iki büyük bölgesel dil, yerel bölgelerinin yardımcı resmi dillerinin her birine konuşan bir milyondan daha fazla kişiden olumuştur. Bu diller: Tagalog, Cebuano, Ilocano, Hiligaynon, Waray-Waray, Kapampangan, Bikol, Pangasinan. Kinaray-a, Maranao, Maguindanao ve Tausug.


Din
Filipinler'in yaklaşık %86'ı Hristiyan olmakla beraber bunların %81'i Roma Katolik Kilisesi'ne bağlıdır. Filipinler'in yaklaşık olarak %9'i ise Müslüman'dır ve yerel dilde 'Moros' olarak bilinir. Filipinli Müslümanların çoğu İslam dininin gereklerini düz arazilerde yerine getirirler.

Filipin dünyadaki dinlerden en büyük ikisi olan İslamiyet ve Hristiyanlık'ı kabul etmiştir. Güney Asya'da ticaretle genişleyen Arapların teklifiyle 14.yüzyılından kısa bir süre sonra İslamiyetle tanıştılar. Bugün ülkenin kuzeyinde sınırlandırılmışlardır.

Ferdinand Magellan'ın 1521'de ülkeye gelmesiyle Hristiyanlıkla tanıştılar.

1899'da Amerikan askerlerinin ülkeye gelmesiyle Presbiteryen ve Metodist (Protestan mezhebi) ile tanıştılar.





Resmî dil Filipince (Devlet Dili), İngilizce
Başkent Manila
En büyük şehir Manila
Devlet Başkanı
Başkan Yardımcısı
Senator Başkanı
Meclis Başkanı
Adalet Şefi Gloria Macapagal Arroyo

Noli de Castro

Manuel Villar, Jr.

Jose de Venecia, Jr.

Reynato Puno

Yüzölçümü
- Toplam
- Su %'si 71'inci sırada
300,000 km²
0.6%
Nüfus
- Toplam (2004)
- yoğunluğu 45'inci sırada
89,468,677 (2006 yılı)
276/km²
Bağımsızlık İspanya'dan: 19 Haziran, 1899 (Resmî)

Dini %80 Katolik, %5 Müslüman, %10 Diğer (Protestan, %5 Musevi ve Yerel (Pagan) dinler)
GDP (2003)
- Total
- Total
- GDP/capita
- GDP/capita
$352.18 billion (25th) (PPP)
$80.57 billion (43rd) (nominal)
$4,321 (103rd) (PPP)
$989 (118th) (nominal)
Para birimi Filipinler Pesosu (piso) = 100 centavos (sentevos)
Saat dilimi UTC +8
Ulusal marş Lupang Hinirang (Chosen Land)
İnternet Ülke Alan Kodu .ph
Telefon kodu +63

ASYA KITASI ÜLKELERİ,Bahreyn

Bahreyn
Bahreyn resmi adıyla Bahreyn Krallığı, Asya'da, Basra Körfezi'nde yer alan karadan komşusu olmayan bir ada ülkesidir. Bahreyn'in güneydoğusunda Katar, batısında Suudi Arabistan yer alır."Bahreyn" etimolojik olarak Arapça'dan gelir ve bahr(deniz) ve -eyn(iki) sözcüklerinden türemiştir ve "İki Deniz Arası" anlamındadır.Kuzeybatıdan, Kral Fahd Geçidi ile Suudi Arabistan'a bağlanmıştır. Katar-Bahreyn Arkadaşlık Köprüsü şu an planlamaktadır ve Katarla Bahreyn'i birbirine bağlayacaktır.




Tarih
Bahreyn antik zamanlardan beri insanlar için bir yerleşim yeri olmuştur. Basra Körfezi'ndeki stratejik konumu ülkeye Asur, Babil, Yunan, Pers ve son olarak da müslümanlığı da beraberinde getiren Arap medeniyetlerinin etkisine sebep olmuştur. 1500'lerde Portekizlilerin eline geçen ada, yaklaşık 400 yıl boyunca I. Dünya Savaşı'na kadar Osmanlı hakimiyetinde kalmış, 1971'de Birleşik Krallık hakimiyetinden çıkarak bağımsızlığına kavuşmuştur.Kısaca Bahreyn uzun zaman Osmanlı İmparatorluğu hakimiyetinde kalmış, İngilizlerin Ortadoğu politikaları çerçevesinde Osmanlı'dan koparılmıştır.




Coğrafya
Bahreyn, 36 adadan oluşur ve toplam yüzölçümü 706 km²'dir. Bahreyn adası bu yüzölçümün %85'idir. Diğer adalardan büyük olanlar (Hawar takımadası, Muharraq, Umm Na'san, Sitra) Bahreyn'e geçitlerle bağlı olup diğerleri küçük adacıklar ve mercan resifleridir. Ülke topraklarının büyük kısmı çöldür, çok az bir alan sulu tarımda kullanılmaktadır. En yüksek nokta Jebel Dukhan (Duman Dağı) denizden 137 m. yüksekliktedir.




Demografi
Bugün itibariyle nüfusun 3'te 1 kadarı Bahreyn'e gelen göçmen ve çalışma amaçlı yabancılardan oluşmaktadır. Bunlar genelde İranlı, Güney ve Güneydoğu Asyalı'dır.



Ekonomi
Manamadan görünümEkonomisi büyük ölçüde petrole dayalıdır. Ayrıca oldukça gelişmiş iletişim ve ulaşım imkânlarıyla, Körfez'de iş yapan çok uluslu firmalar için önemli bir merkezdir.



Başkent

En Büyük Şehir Manama
26°13′N 50°35′E
Manama
Resmi Dil Arapça ve İngilizce
Yönetim
- Kral
- Başbakan
- Veliaht Monarşi
Hamad ibn İsa
‎Khalifa ibn Sulman
Salman ibn Hamad
Yüzölçümü
- Toplam
- Su(%)
665 km² (191.)
%0
Nüfus
- Toplam
- Yoğunluk
708,573 (157.)
1065/km²
GSMH
- Toplam
- Kişi Başına
18,02 milyar dolar(120.)
25,800 dolar(40.)
Para Birimi Bahreyn Dinarı
Saat Dilimi UTC+3
İnternet alan adı .bh
Telefon Kodu +973

6 Ocak 2009 Salı

ASYA KITASI ÜLKELERİ,Kamboçya

Kamboçya
Kamboçya, Güneydoğu Asya'da Çinhindi'nde bir ülke.




Coğrafya
Çinhindi'nde yer alır.Kuzeydoğuda Laos, doğuda ve güneydoğuda Vietnam, batıda Tayland ve güneyde Tayland Körfezi'yle çevrilidir.Kuzey ve batısında dağlar, güneyinde çeltikler, doğusunda platolar ve ovalar bulunur.





Ekonomi
Ülke fakirdir. Ana geçim kaynağı tarımda pirinçtir. Turizm de gelişmiştir. Hayvancılık gelişmemiştir. Sanayi Kuruluşları gelişmemiş ve yaygın değildir.





Tarih
Angkor krallığı bu bölgede kurulmuştur. O dönemde ülke uygardı. En önemli eseri Angkor Tapınağıdır. (900-1250)Fransız ve İngiliz sömürgesi oldu. (1710-1910)Ülke uzun zamanlar iç savaş yaşadı. Çin deslekli Kızıl Khmerler ülkeye egemen oldu. Pol Pot'un ideolojisine göre ülkede sadece köylü sınıfı olmalıydı. Bu amaçla ülkenin tüm aydınlarını, bilim adamlarını, sanatkarları, ağır koşullar altında pirinç tarlalarında çalışmaya zorladı. Çalışamayacak olanları orta çağ işkence yöntemleriyle öldürdüler. Pol Pot yönetiminde dünyanın en büyük katliamlarından birini yaptılar. Verilere göre 3.3 milyon Kamboçyalıyı öldürdüler(1975-1979). Bu katliamlar Vietnam ülkeyi işgal edinceye kadar sürdü. Ülkede 1991 yılında seçimler yapıldı. Kızıl Khmerler 1997'de Pol Pot'un ölümüyle tamamen dağıldılar. Bugüne kadar hiçbir Kızıl Khmer yargılanmamıştır.




Resmi dil Khmerce
Başkent Phnom Penh
En büyük kent Phnom Penh
Yönetim Şekli Demokrasi
Devlet Şekli
-Kral
-Başbakan Anayasal Monarşi
Norodom Shamoni
Hun Sen
Kurtuluş
-İlan Edilen
-Kabul Edilen Fransadan
1949
1953
Yüzölçümü
-Su 181,040 km² (89'uncu)
4,520
Nüfus 13,881,427 (2006)
Para birimi Riel (KHR)
Saat dilimi UTC+7, Yaz saati uygulamasında UTC +7
Milli Marş Nokoreach
Telefon Kodu +855
İnternet Alan Adı .kh

ASYA KITASI ÜLKELERİ,Hindistan

Hindistan
Hindistan, (Hintçe: "भारत गणराज्य)") Güney Asya'da, Hint Okyanusu, Umman Denizi ve Bengal Körfezi kıyısında, Pakistan, Çin Halk Cumhuriyeti, Nepal, Butan, Bangladeş ve Myanmar (Burma) ile komşu olan geniş bir ülkedir.




Coğrafya
Coğrafî konumu:31 K-9 K ve 69 D-89 D da yer alır
Yüzölçümü: 3,287,590 km²
Kara Sınırları:
Toplam: 14,103 km
Sınır komşuları: Bangladeş 4,053 km, Butan 605 km, Myanmar 1,463 km, Çin 3,380 km, Nepal 1,690 km, Pakistan 2,912 km
İklimi: Güneyde tropikal musondan kuzeydeki ılıman iklime kadar çeşitlilik görülmektedir.
Arazi yapısı: Güneyde yüksek ovalar (Deccan Yaylası), Gang arazisinde düzlükler,kuzeyde Himalayalar, batıda çöller yer alır. Batıda sahil şeridi boyunca dikine uzanan Batı Gatalar Sıradağları bulunmaktadır.
Deniz seviyesinden yüksekliği: en alçak noktası: Hint Okyanusu 0 m; en yüksek noktası: Kanchenjunga 8,598 m
Doğal kaynakları: Kömür, demir, manganez, mika, boksit, titanyum, krom, doğalgaz, elmas, petrol, kireçtaşı, işlenebilir arazi
Arazi kullanımı:
İşlenebilir topraklar: %56
Daimi ekinler: %1
Daimi otlaklar: %4
Ormanlar ve ormanlık arazi: %23
Diğer: %16 (1993 verileri)
Sulanan arazi: 535,100 km² (1995/1996 verileri)
Doğal afetler: Kuraklık, su baskını, yıldırımlı fırtına, deprem, tsunami




Nüfus

Nüfus: 1,225,000,000(bir milyar iki yüz yirmi beş milyon) (Temmuz 2007 verileri) - (Düzeltme isteği; Mayıs 2007)
Nüfus artış oranı: %1.60 (2007 verileri)
Mülteci oranı: -0.08 mülteci/1,000 nüfus (2001 tahmini)
Bebek ölüm oranı: 63.19 ölüm/1,000 doğan bebek (2001 tahmini)
Ortalama hayat süresi: Toplam nüfus: 62.86 yıl
Erkeklerde: 62.22 yıl
Kadınlarda: 63.53 yıl (2001 verileri)
Ortalama çocuk sayısı: 3.29 çocuk/3 kadın (2007 tahmini)
HIV/AIDS - hastalıklarına yakalanan yetişkin sayısı: %0.7 (1999 verileri)
HIV/AIDS - hastalığı olan insan sayısı: 3.7 milyon (1999 verileri)
HIV/AIDS - hastalıklarından ölenlerin sayısı: 310,000 (1999 verileri)
Ulus: Hint
Nüfusun etnik dağılımı: Hint-Aryan %72, Dravidian %25, Moğol ve diğer %3 (2000)
Din: Hindu %80,5, Müslüman %13,4, Budizm %0,8,Hristiyan %2,3 diğer %5 (2000)
Resmî Diller: İngilizce, Hintçe, Bengali, Telugu, Marathi, Tamilce, Urduca, Gujarati, Malayalam, Kannada, Oriya, Punjabi, Assamîce, Kaşmirîce, Sindhi, Sanskrit,Peştucali
Okur yazar oranı: 15 yaş ve üzeri için veriler
Toplam nüfusta: %52
Erkekler: %65.5
Kadınlar: %37.7 (1995 verileri)
100 milyon'dan fazla insanda sokakta perperişan.Sefalet içinde yaşıyor.(2008 verileri)





Yönetim
Ülkenin resmi tam adı:: Hindistan Cumhuriyeti
Yönetim biçimi: Parlamenter Federal Cumhuriyet
Başkent: Yeni Delhi
Bağımsızlık günü: 15 Ağustos 1947 (İngiltere'den)
Milli bayram: Cumhuriyet günü, 26 Ocak (1950)
Anayasa: 26 Ocak 1950



İdari bölümler
Eyaletler Andhra Pradesh
Arunachal Pradesh
Assam
Bihar
Chhattisgarh
Goa
Gucerat
Haryana
Himachal Pradesh
Jammu ve Kashmir
Jharkhand
Karnataka
Kerala
Madhya Pradesh
Maharashtra
Manipur
Meghalaya
Mizoram
Nagaland
Orissa
Pencap
Rajasthan
Sikkim
Tamil Nadu
Tripura
Uttar Pradesh
Uttarakhand
West Bengal



Birleşik Bölgeler Andaman ve Nikobar Adaları
Chandigarh
Dadra ve Nagar Haveli
Daman ve Diu
Lakshadweep
Delhi Bölgesi
Pondicherry

3 Ocak 2009 Cumartesi

ASYA KITASI ÜLKELERİ,Moğolistan

Moğolistan
Moğolistan, Orta Asya ile Doğu Asya arasında yer alan bir ülkedir. Rusya Federasyonu ve Çin arasında yer almaktadır. Kuzeyinde Rusya Federasyonu'na bağlı özerk cumhuriyet ve bölgeler yer alır. Bunlar Altay, Hakas ve Tuva Özerk Cumhuriyetleri ile Buryat Özerk Bölgesi 'dir. Güneyinde ve doğusunda ise Çin Halk Cumhuriyeti yer alır. Çin yönetimindeki Doğu Türkistan, İç Moğolistan ve Mançurya ile sınırı vardır.Nüfus yoğunluğu açısından dünyanın en düşük ülkeleri arasında yer alır.

Moğolistan, coğrafya olarak üç parçaya bölünmüştür. Bunlar;

Moğolistan Halk Cumhuriyeti
Çin'e bağlı İç Moğolistan
Rusya'ya bağlı olan Buryat Özerk Bölgesi



Tarihi
Moğol kökenli devletler olarak 12. yüzyılın başına kadar, Büyük Hun İmparatorluğu, Apar (Avar, Juan-Juan), Göktürk, Uygur, Karahitay devletleri hâkim oldu. Cengiz Han'ın birleştirip örgütlediği kabîlelerle, 1206’te Moğolistan’da ilk Moğol Devleti (Moğollar) kuruldu. Cengiz Han'ın kurmuş olduğu Moğol Devleti'nin adı, ulus olarak Moğolları değil, bölge halklarını anlatmaktaydı. Zatan ondan önce Moğol sözcüğü kullanılmamaktadır. Cengiz Han, 1227’de öldü. On yedinci yüzyılda Çarlık Rusyası, bölgeyi kontrolüne almak için girişimlere başladı. On sekizinci yüzyılda Moğolistan’da Rus ve Çin yanlılarının mücâdelesi başladı. Moğol prenseslerinin Çinliler gibi yaşaması Moğolistan’da milliyetçilik akımının başlamasına neden oldu. Katolik misyonerlerinin faaliyetleriyle Moğolistan’da Hıristiyanlaşma başladı. Misyonerler Uzak Doğu’da dayanak noktası elde etmek ümidiyle Moğolistan’ın bağımsızlığını desteklediler. Bağımsızlık düşüncesi yayıldı. 1912’de Çin’de Mançu hânedanının yıkılmasıyla Moğol prensleri Rusların da yardımıyla Moğolistan’ın bağımsızlığını ilân ettiler. Çinlilerle mücâdeleye girişen Moğollar, 1915’te Çin’e de bağımsızlıklarını tanıttılar.

Çin-Japon Savaşında Moğolistan’da yeraltı faaliyetiyle komünist hareket başlatıldı. Japonya’nın Kuzey Çin’e girmesiyle 1935-1937’de Moğolistan da işgâle uğrayarak, mahallî muhtar bölgeler kuruldu. 1945’te II. Dünya Savaşının bitmesiyle ülkedeki bağımsızlık yanlısı örgütler faaliyetlerini komünizm paralelinde devam ettirdiler. Komünizme karşı mücâdele eden örgütlerin zayıflatılmasıyla İç Moğolistan, Çin’in hâkimiyetinde muhtar hâle getirildi. II. Dünya Savaşından sonra dış Moğolistan’da, ABD ve İngiltere’nin tavsiyesiyle, Moğolistan Halk Cumhuriyeti kuruldu. 20 Ekim 1945’te referandumla bağımsızlığını ilân eden Moğolistan, önce Milliyetçi Çin tarafından tanındı. 1946’da Moğolistan Halk Cumhuriyeti ile Sovyet Sosyalist Cumhuriyetler Birliği aralarında ittifak imzalandı. 1961’de Birleşmiş Milletler Örgütüne kabul edildi. Sovyetler Birliği'ndeki ve Doğu Avrupa’daki komünist yönetimlerinin çöküşü komünizmle yönetilen Moğolistan’ı da etkiledi. 1990’da çok partili sisteme geçilerek; ekonomik, sosyal ve siyasal reformlar yapıldı. Temmuz 1990 ilk çok partili seçimler yapıldı. Moğolistan’da bulunan Rus birlikleri yapılan anlaşma sonucu geri çekildi.


Fizikî yapı
Yalnız ülkenin güneydoğusunda Gobi Çölü yer alır. Devletin doğudan batıya uzunluğu 2367 km, kuzeyden güneye ise 1258 kilometredir. Ortalama yüksekliği 1580 m olan bu dağlık ülkenin kuzey batısı güneydoğuya nazaran daha yüksektir.

Ülkenin içinde ve sınırlarında birçok dağ silsilesi yer alır. Rusya ile kuzeybatı sınırı boyunca Tanno-Ola Sıradağları yükselir. Kuzeydoğuda Kentei Dağları vardır. Ülkenin batı iç kısmında Hangay Dağları yer alır. Moğolistan ve Gobi Altayları batıdan güneydoğuya doğru Çin sınırı yakınlarına kadar uzanır. Altayların en yüksek zirvesi olan 4653 m yüksekliğindeki Tabun Boğdo, kuzeybatıda ilk silsile üzerinde bulunur.

Kuzeydeki nehir vâdileri, bilhassa Selenga ve Orkun verimlidir. Kerulen Vâdisi, Doğu Moğolistan’a doğru geniş bir anayol meydana getirir. Çok sayıda tuz gölleri ve denize çıkışı olmayan nehirleriyle ülke topraklarının üçte ikisi, İç Asya’da suyunu dışarı akıtmayan havzada yer alır. Sâdece Kerulen ve Onon nehirleri Büyük Okyanus'a dökülür. Ülkenin belli başlı gölleri: Ubas Nor, Hara Usu, Airik Nor, Kirgis Nor ve Hubsugul’dur.



İklim
Moğolistan’ın büyük bölümünde, az yağış ve büyük sıcaklık değişikliklerine sâhip, sert bir kara iklimi hüküm sürer. Ekseriya yaz yağmurları şeklinde olan yağış, ülkenin değişik kısımlarında yılda 100 ilâ 300 mm arasında değişir. Aşırı soğukla gelen hafif kar, ülkenin kuzey kısmında devamlı donmuş olarak kalan, önemli bir kuşağı meydana getirir. Sıcaklık farkı oldukça büyüktür. Ulan Bator’da ocak ayındaki sıcaklık ortalaması -28°C, temmuz ayındaki ise 18°C’dir. En yüksek ve en düşük sıcaklıklar daha da büyüktür. Kışın ırmaklar ve göller donar. Kuvvetli toz ve kum fırtınaları görülür...


Doğal kaynaklar
Gobi hâriç, Moğolistan’ın büyük bölümü hayvancılığa imkân veren çimenlik ve çayır hâlindedir. Dağlar, kuzey batıdaki hâriç, genellikle çıplaktır (ağaçsızdır). Ülkenin çoğu bölgelerinde vahşî hayvanlar bulunur. Bunlardan bol miktarda bulunan büyük memeli hayvanlar arasında koyun, geyik, ren geyiği (bilhassa Hubsugul Gölü çevresinde) bâzı vahşî deve ve atlar sayılabilir. Her yerde bulunan dağ sıçanı (marmota) sistemli olarak kürkü için avlanır. Moğol Paleontolojistlerinin yaptığı keşifler, ülkede bol miktarda dinozor fosilleri bulunduğunu göstermektedir. Maden kömürü, tungsten, bakır, molibden, altın, kalay ülkenin yeraltı zenginliklerini teşkil eder. Moğolistan bakır bakımından Asya’da birinci, dünyada ilk on sırada yer alır.



Nüfus ve sosyal hayat
2.182.000’lik Moğolistan nüfusunun %76’sını Halha Moğolları, %8’ini diğer Moğollar, %5’ini Kazak Türkleri, kalanını diğer Türk halkları, Ruslar ve Çinliler meydana getirir.

Moğolların belirgin özellikleri, brekasefalik kafatası, düz koyu saçlı, elmacık kemikleri çıkık, seyrek sakal, ucu kalkık ve basık burun, küçük ve batık, hafif çekik ve ela, kahve gözler, kısa boylu geniş yapılıdırlar. Doğu Türk tipindedirler. Zamanında Türk ve Moğol boyları bir arada yaşadıklarından dolayı birbirine benzeyen bir tip yapısı oluşmuştur. Türklere en yakın millet oldukları kanısı yaygındır.

Ülkenin batı topraklarında Türk halkı da yaşamaktadır. Kazaklar, Uygurlar, Uranhaylar, Salarlar[kaynak belirtilmeli], Tatarlar ülkenin batı kasabalarında yaşamaktadırlar. Pekçoğu da göçebeliğe devam etmektedir. Tuva ve Uranhay Türkleri Şaman'dır. Güneyde Çin sınırına yakın Gobi çölünde bir bölgede ise Öngüt Türkleri olarak adlandırılan ve bir Türk lehçesi konuşan halk yaşamaktadır.

En kalabalık Moğol azınlık grupları, batı eyâletlerinde yaşayan Oryatlar ve Ulan Bator’un kuzeyinden îtibâren Sovyet sınırına kadar, esas olarak Selenge Vâdisinde oturan Buryatlardır. Güneydoğuda Dariganga Moğolları, kuzeybatıda Hubsugul Gölü yakınında Darhat Moğolları vardır.

Kazak Türkleri, Moğol olmayan en kalabalık azınlık grubu olup ülkenin batı kesiminde muhtar bir arâziye sâhiptirler. Sınırlı sayıdaki Ruslar, Ulaanbaatar ve diğer yerleşim merkezlerinde bulunur. 10.000 civârındaki Çinli nüfus, ülkenin inşâat sektöründe önemli rol oynar.

Hızla şehirleşmekte olan Moğolistan’ın nüfûsunun günümüzde % 51,2’si şehirlerde yaşar. Geri kalanın çoğunluğu mevsimden mevsime göç eden göçebeler hâlindedirler. Göçebelerin "ger" adı verilen çadırları bulunur.

Moğollar arasında en yaygın spor güreştir. Okçuluk ve at yarışlarının da yaygın olduğu ülkede, çocuklara küçük yaşta ata binmesini öğretirler.

Moğolistan'da din olarak Budizm yaygın olmasına rağmen Hristyanlık, İslam ve Şamanizm de kabul edilmektedir. Türklerin çoğunluğu Müslüman ve Şamandır.

Moğolistan'da çeşitli lehçeler konuşulur. En önemlisi Halhaların konuştuğu ve diğer bütün Moğollar tarafından anlaşılan moğolcadır. Moğolca resmî lisan olarak kullanılır ve kril alfâbesiyle yazılır. Okullarda Rusça ve İngilizce başlıca yabancı dil olarak öğretilir. Okuma-yazma oranı % 95’tir.




Siyasi hayat
Ülke yönetiminde komünizm hâkim ise de Sovyetler Birliğinde başlayan Glasnost hareketi bu ülkeye de yansıdı. Tek partili düzene son verilmesi için Aralık 1988’de başlayan mitingler Ocak 1990’a kadar sürdü. Birçok siyasi parti kuruldu. Şimdiye kadar iktidarda olan Moğolistan Devrimci Halk Partisi, kendi bünyesinde büyük değişiklikler yaptı. Anayasa değiştirilerek başkanlık sistemi kabul edildi ve bir bölümü nispî temsille seçilen 50 üyeli sürekli yasama organı niteliğindeki Küçük Hural kuruldu. Büyük Hural ise 430 sandalyeden meydana geliyordu. Temmuz 1990’da yapılan seçimleri iç bünyesinde büyük değişiklik yapan MDHP, büyük çoğunlukla kazandı. Devlet Başkanı Büyük Hural üyeleri tarafından seçilir.

Moğolistan 18 eyalete ve iki muhtar belediyeye ayrılır. Seçimler 4 senede bir yapılır. Seçmen yaşı 18’dir. Adlî işler, üyeleri dört yıllık süreyle Büyük Halk Meclisince seçilen, Anayasa Mahkemesince yürütülür. Meclisi 76 üyelidir.

Bütün erkek vatandaşlar, günümüzde 90.000 kişilik kuvvete ulaşan İhtilalci Halk Ordusunda askerlik yapmaya mecburdur.


Ekonomi
Eski Sovyetler Birliğine bağlı bir ekonomik yapı gösteren Moğolistan’da 1990’dan sonra ekonomik yapıda büyük değişiklik yapılan Moğolistan’da devlet işletmeleri aşamalı olarak özelleştirilmeye başlandı ve serbest pazar ekonomisine geçildi.

Moğolistan ekonomisi esas îtibâriyle hayvancılığa dayanır. Sayısız kampanya ve teşviklere rağmen, çiftlik hayvanlarının toplam sayısı 40 yıldır artırılamamıştır. 1931’de başarısız olarak kolektivizasyona girişilmiş ancak, 1950’de tamamlanmıştır. Bununla berâber çiftlik hayvanlarının % 20’si hâlâ özel teşebbüsün elindedir. Buğdayın çoğu kolhoz adı verilen devlet çiftliklerinde yetiştirilmekte, fakat hayvan yemi, şimdi solhoz adı verilen kollektif çiftliklerde üretilmektedir.

Moğolistan’da hafif sanayi, ülkenin her tarafında mevcuttur. Sanayisi esas îtibâriyle gıda, tekstil, kimyâ ve çimentoya dayanır. Yeni kurulan Darhan şehri, un fabrikası, depolama ve önemli ölçüde hafif sanâyiye sâhiptir. Ulan Batur’da, et paketleme ve hafif îmâlât sanâyi mevcuttur. Erdenet şehrinde Asya’da birinci, dünyâda ilk on sırada yer alan bakır mâdenleri işletilmektedir. Mâden kömürü ülke ihtiyaçlarını karşılamada kullanılmaktadır.

Et ürünleri ve yün, esas îtibâriyle Rusya’ya giden önemli ihraç ürünleridir. Erdenet şehrindeki bütün bakır ve molibden üretimi Moğol-Rus ticâretini dengelemeyi amaçlamıştır. Moğolistan Rusya’ya ayrıca kalsiyum flörür satmaktadır. İthâlatın büyük çoğunluğu (% 91) Rusya’dan yapılmaktadır. İhraç ürünlerinin % 75’i de Rusya’ya gitmektedir. Artik ithalat ve ihracatin buyuk cogunlugu Cine yapilmaktadir.

1956’da açılan ve Moğolistan ötesine giden demiryolu, ülkenin modern nakliyat anayoludur. Ulan Batur’u Sibirya ötesine giden anahatta bağlayan kuzey kısmı, yükün büyük kısmını taşır. Doğu Moğolistan’da 1930’larda askerî maksatlarla inşâ edilmiş kısa demiryolları vardır. Az miktarda karayolları mevcuttur. Fakat Moğolistan arâzisi ulaşıma imkân vermemektedir.

Rusya Cumhuriyeti Havayolları, Moskova ile Ulan Batur arasında direk uçuşlar yapmaktadır. Ülkenin iç havayolları başşehirle bütün eyaletler arasında bağlantı sağlar. Selenga Nehri ile Hubsugul Gölünde gemi ve mavnalar işlemektedir.

ASYA KITASI ÜLKELERİ,Tayvan

Tayvan
Tayvan (Çince: 臺灣 ya da 台灣, pinyin: táiwān) Doğu Asya'da Çin'in ve Japonya'nın güneyinde, Filipinler'in kuzeyinde bir adadır. Günümüzde Tayvan adı, Tayvan (Formoza) adasıyla birlikte Büyük Okyanus'undaki Lanyu ve Lüdao adaları, Tayvan Boğazı'ndaki Penghu, Matzu ve Kinmen adaları gibi Çin Cumhuriyeti yönetimi altındaki topraklara işaret etmektedir.

Coğrafya
Yengeç dönencesi (23°5N) adanın ortasından Jiayi şehrinin yakınlarından geçer. Yüzölçümü 35.801 kilometrekare'dir. Doğu kıyıları oldukça dağlıktır. Kuzey-güney yönünde uzanan dağlar adanın 2/3'lik bölümünü oluşturur. Batı sahili ise düzdür; nüfusun büyük kesimi burada yerleşmiştir. Adanın uzunluğu yaklaşık 400 km; eni ise en geniş yerinde 144 km'yi bulur. Tayvan'ın en yüksek doruğu Yu Shan, 3,952 metredir, Yu shan'dan başka adada 3500 metreyi aşan 5 doruk daha vardır.

Tayvan'da sub-tropikal iklimi görülür. Kış ayları genelde yağışlıdır. Mayıs ayında ise "Erik Yağmurları" görülür. Haziran-Eylül arasında oldukça sıcak ve nemli bir hava hakimdir. Kimi zaman Ağustos - Eylül aylarında şiddetli tayfunlar meydana gelir.



Tarih Tayvan'da ilk insan yerleşimleri günümüzden 30.000 yıl öncesine kadar uzanmaktadır. 4.000 yıl önce ise bugün Tayvan aborijinleri (Çince: 原住民, pinyin: yuánzhùmín) olarak bilinen yerlilerin ataları adaya yerleşmiştir. Çinlilerin Ming Hanedanlığı döneminden başlayarak adaya yerleştikleri bilinmektedir.


Birinci Çin-Japon Savaşının ardından Qing Hanedanlığı tarafından Japonya'ya terk edilen ada, 1895-1945 yılları arasında Japon kolonisi olarak kalmış, 1945'te İkinci Dünya Savaşı sona erdikten sonra, o dönem Çin'e hakim olan Çin Cumhuriyeti'ne (ROC,中華民國) iade edilmiştir.


Chiang Kai-Shek Anıtı - Taipeiİkinci Dünya Savaşı sonrası Çin'de Milliyetçi Parti (KMT,國民黨) ile Komünist Parti (ÇKP, 共產黨) arasında devam eden iç savaş 1949'da Komünist Partinin kesin zaferiyle sona ermiştir. Tayvan'a sığınan KMT lideri Chiang Kai-Shek (Çan Kayşek,蔣介石) Olağanüstü Hal ilan ederek, KMT dışında her tür partinin faaliyetlerini yasaklamıştır.

Soğuk Savaş nedeniyle Batıyla tüm ilişkileri kopan Çin'i, 1970'lerin başına kadar Birleşmiş Milletler'de Tayvan'daki Çin Cumhuriyeti temsil etmiştir. 1970'lerde ABD'nin Pingpong Diplomasisi sayesinde Çin ile ABD ilişkileri düzelmiş, ve Çin Halk Cumhuriyeti (PRC) tüm Çin'i temsilen BM'ye kabul edilmiştir.

1975'te Chiang Kai-shek'in ölümü üzerine başlayan Tayvan'ın demokratikleşme süreci,1978'de Başkanlığı devralan Chiang Ching-kuo döneminde hızlanmıştır, 1948'de yürürlüğe giren Olağanüstü Hal, 1987 yılında nihayet sona ermiştir. 1996 yılında seçimle işbaşına gelen ilk Tayvan Başkanı Lee Denghui'yi 2000 yılında Tayvan Bağımsızlığı taraftarı Chen Shuibian takip etmiştir.



Diplomatik Durumu
Tek Çin politikası uyarınca 1971'de Birleşmiş Milletlerin Çin Halk Cumhuriyeti'nin kabulü ve çoğu devletin Tayvan'ı tanımaktan vazgeçmesi Çin Cumhuriyetini dış ilişkiler alanında zor durumda bırakmıştır. Tayvan 1970'lerden bu yana, BM ve WHO, UNESCO gibi çeşitli BM kuruluşlarına yeniden katılabilmek için büyük bir çaba içerisindedir. Tayvan, Olimpiyatlar gibi uluslararası organizasyonlara ise Chinese Taipei ismiyle katılmaktadır.

Günümüzde ise diplomatik olarak Çin Cumhuriyeti'ni tanıyan çoğu Afrika ve Orta Amerika'daki küçük ülkelerin dahil olduğu 25 ülke vardır. Buna karşılık pek çok ülke Tayvan'da yarı resmi temsilciliklerle (Örneğin, ABD Amerikan Kültür Derneği tarafından) temsil edilmektedir.

Türkiye de Tayvan'ı resmen tanımayan ülkeler arasındadır. Ülkemizi Taipei’deki “Türk Ticaret Ofisi” temsil etmektedir. Buna karşılık Ankara’da Çin Cumhuriyetini temsilen “Taipei Ekonomi ve Kültür Ofisi” faaliyet göstermektedir.



Halk
Tayvan'ın bugün 23 milyonu bulan nüfusunun %98'lik bölümü Çinlilerden (漢族, Han ulusu) oluşmaktadır. Bu etnik grubun %84'ünü günümüzde yerel Tayvanlı (Çince: 本省人; pinyin: Ben sheng ren) olarak bilinen daha erken dönemlerde adaya Kıta Çin'in Fujian bölgesinden gelmiş olan grup oluşturur. Yerel Tayvanlı'lar resmi dil Standart Çince'nin (Mandarin, Peking Çincesi) dışında Fujian'in yerel dillerinden Min-nan'ın bir kolu olan Tayvanca'yı yaygın olarak konuşur. Adaya gene erken dönemlerde göçetmiş olan Hakka'lar (Çince:客家人, pinyin: kejia ren) ise Çin'in Guangdong bölgesinden gelmektedir. Anadili Hakkaca olan bu etnik grup nufusun %15'ini oluşturmaktadır. Çinli nüfusun geri kalan %14'lük bölümünü ise diğer eyaletlerden gelenler (外省人; Wai sheng ren) oluşturmaktadır. Bu terim 1949'ta kaybedilen iç savaşın ardından adaya sığınan Çinlileri anlatmak için kullanılır. Temelini Chiang Kai-shek'in askerleri ve KMT hükümetini destekleyen 1,3 milyon göçmenin oluşturduğu bu grubun bugünkü nüfustaki payı %13'tür. Diğer eyaletlerden gelenler Standart Çince'nin yanında geldikleri yörenin lehçesini konuşmaktadır.

Toplam Tayvan nüfusunun geriye kalan %2'ini ise 444.000'i bulan sayıları ile Tayvan aborjinleri oluşturmaktadır. Bugün hükümetçe tanınan 12 kabile vardır: Amis, Atayal, Paiwan, Bunun, Puyuma, Rukai, Tsou, Saisiyat, Yami, Thao, Kavalan ve Taroko. Adaya 4.000 yıl önce yerleştikleri tahmin edilen Tayvan aborijinleri, genetik olarak Malay-Polinezyalı halklarına akrabadır. 12 kabilenin dilleri Ostronezyen dil ailesi içinde sınıflandırılmıştır.



Bölge: Uzak Doğu
Koordinatları: 23°00′
Denizi: Büyük Okyanus
Yüz ölçümü: 35,801 km2
En Yüksek Yer: 3,952



Yönetim
Ülkesi: Çin Cumhuriyeti
Demografi
Nüfusu: 23 milyon
Etnik Gruplar: Han Ulusu

ASYA KITASI ÜLKELERİ,Kuzey Kore

Kuzey Kore
Kuzey Kore, resmî adıyla Kore Demokratik Halk Cumhuriyeti (Korece: 조선민주주의인민공화국 Chosŏn Minjujuŭi Inmin Konghwaguk), II. Dünya Savaşı'ndan sonra, Kuzeyin komünist hâkimiyetine girmesi diğer taraftan Güneyin Batıya dönük politika izlemesi ve birçok şeyi batılılarla paylaşmasından, Kuzey ve Güney Kore olmak üzere ikiye parçalandı. Demokratik Kore Halk Cumhuriyeti 1948 yılında otoriter ve sosyalist bir hükümet olarak kurulmuştu.1994 yılında Kuzey Kore'nin ilk lideri olan Kim İl Sun'un ölümünden sonra, ülkeyi oğlu Kim Jong İl yönetmektedir.Kuzey Kore diğer komünist ülkelere göre daha bir kapalı kutu görünümündedir.Ülkenin güneyinde Güney Kore, kuzeyinde Çin Halk Cumhuriyeti ve Rusya,doğusunda ise Japon Denizi bulunur.




Askeri
Kore Halk Ordusu, kara kuvvetleri, deniz kuvvetleri ve hava kuvvetleri ile çevrelenmekle birlikte 1.08 milyon aktif ve 4.7 milyon yedek askeri gücüne sahiptir. Askeri giderler GDP nin giderlerinden yüzde 31,3 gibi bir miktar mal olmakta ve bu da Kuzey Kore'yi dünyanın en askerleşmiş devleti yapmakta. Hemen hemen her dört Kore vatandaşından biri herhangi bir askeri mevkide hizmet vermektedir. Kuzey Kore'nin geniş ve kapsamlı kimyasal silah programına sahip olduğu söylenmekte. Amerikan Bilim Adamları Birliğinin bir raporuna göre Kuzey Kore kimyasal silah programına yarayacak olan en azından 180-250 ton yedek silahlanma etmeni bulundurmaktadır. Aynı zamanda raporlara göre Kuzey Kore, Ulusal Savunma Araştırmaları ve Tıbbi Akademi esasına dayanarak Biyolojik Silah Programına sahip bulunmakta fakat bu program Kimyasal Silah programı kadar derin ve kapsamlı değildir. Kuzey Kore ayrıca nükleer silah programına sahiptir.




Kore tarihi
M.Ö. 2333: Korelilerin Kökenleri [değiştir]Eski Koreliler, büyük bir olasılıkla Mançurya'dan (Kuzey Çin) ve Moğolistan'dan göç eden göçebe kavimlerden oluşmaktadır.


Üç Krallık Dönemi
M.S. 1. yüzyılda yerli Kore krallıkları bağımsızlıklarını ilan etmeye başlamışlar ve IV. Yüzyılın sonlarında üç adet yerli krallık Çinli kolonilerinin yerini almıştır. Koguryo krallığı dağlık kuzeyi işgal etmiştir. Bu dönemde Paekche ve Silla Krallıkları da güneydeki kıyısal düzlükleri bölüşmüşlerdir. İlave olarak, Kaya adındaki 6 kabile güney bölgesini ele geçirerek Yamato adlı Japon devleti ile gevşek bir birlik kurmuşlardır. Bu üç krallık birbirleri karşısında avantaja ulaşmak amacıyla yarımadada Çin'e imkânlar oluşturmak pahasına Çin'le yakın bağlar kurdular.


668
Birlekendi sınırları içerisine çekmeye çalışınca, Silla Krallığı desteğini Paekche ve Koguryo krallıları lehine kullandı ve üç devlet Çinlileri yarımadadan dışarı attılar. 668 yılında Silla Krallığı altında birleşen Kore, tek ulus haline geldi ve böylelikle kendi kültürünü ve dilini oluşturdu. Çin'den ise Siyaset Enstitülerini ödünç aldı. Sanat ve bilim büyük gelişme kaydetti, devletin dini ise Budizm oldu.


935-1392: Kore Hanedanlığı 889 yılında ülkede patlak veren ayaklanmalar yüzünden parçalanmalar meydana gelmişti. Bu parçalanmalar 935 yılında Wang Kon adında bir subayın kontrolü yeniden sağlayıp iki Kore'yi tekrar birleştirmesine kadar sürdü. Devletin yeni ismi Koryo olmuştu. Kore isminin kaynağı ise Koguryo'nun kısaltmasından meydana gelmektedir. Sanat ve derin bilginlik merkezileşmiş Çin modeli bir hükümet altında gelişse de Kore'ye özgü sınıfsal yapı, -aristokratlar, halk tabakasından olan insanları ve alt kısım (genelde kölelerin)- devam etti. Soylular arası düşmanlık ve Moğollar'ın saldırıları devleti zayıflattı. Nihayet Moğollar yarım adanın kuzeyini işgal ederek Koryo Hanedanını desteklediler.


1392-1910: Hanedanlık ve altın dönem 1392 yılında Koryo Generali Yi Song-gye güç kazanarak Çin'le birlik oluşturdu. Meydana gelen Chosun Hanedanlığı beş asırdan fazla devam etti ve Konfiçyuzmu o kadar çok benimsedi ki Çin'den daha fazla Konfüçyen bir toplum haline geldi. Entelektüel alandaki gelişmeler ve başarılar devam etti. 1592 yılındaki Japon ve 1627 ila 1636 yılları arasındaki Mançurya saldırıları püskürtülse de savaş ülkenin dar görüşlü güç merkezi, Kore'nin ekonomisini epeyce yaraladı.


1910-1945: Japonya Egemenliği Japonya 1910 yılında Kore'yi ilhak ederek kaynaklarını sömürmeye başladı. Bu arada Kore dilini, isimlerini ve ulusal kimliğini de yok etmeye çalışmaktaydı. 1919 yılında 1 Mart Eylemleri olarak bilinen geniş çaplı gösteriler gerçekleşti. 2 milyon Korelinin katıldığı eylemde Japon askerleri tarafından binlerce insan öldürüldü. Koreliler bir kez daha II. Dünya savaşı sıralarında Japonlar tarafından askeri amaçlı çalışmakta kullanılarak yeniden suiistimal edilmişlerdi. Savaşın bitiminde ülke 38. paralel'de ikiye bölünmüş, ABD güneyi ve SSCB de kuzeyi işgal etmişti. Soğuk Savaşın birleşmeyi önlediği sıralarda güneyde kapitalist demokrasi ve kuzeyde de Komünist bir hükümet yerleşmişti.


1950-1953: Kore Savaşı
Ana madde: Kore Savaşı
Kuzey Kore başarısız bir birleşme ajitasyonundan sonra, 25 Haziran 1950 yılında Kore Savaşının patlak vermesine neden olan sürpriz Güney Kore saldırısını düzenledi. Saldırıyı geri püskürtmeleri için Birleşmiş Milletler; ABD, İngiltere, Türkiye ve Fransa gibi ülkeler aracılığıyla Güney Kore'ye destek sağladı ve Kuzey Kore'yi Çin sınırına kadar sürükledi. Kuzey Kore'nin desteğine ise Çinliler yardım ettiler öyle ki Seul üç yıl içersisinde dört kez el değiştirmek mecburiyetinde bırakıldı. Temmuz 1953'te yaklaşık üç milyon insanın ölümünün ardından savaş sona erdi. Böylelikle dünyanın en sıkı denetlenen sınırı ile Kore ikiye ayrıldı.


1953: Kuzeyde Stalinizm'in Rüzgarları
Eski gerilla lideri ve SSCB askeri olan Kuzey Kore'nin efsanevi lideri Kim Sung İl, Koreli rakiplerini saf dışı ettikten sonra, katı özyönetime sahip, askeri ve sıkı bir rejimle korunan Kuzey Kore toplumunu yaratarak kendisine adeta tanrı gibi tapınılan bir konum yarattı. Kendine bağımlılığı ile iddiada bulunan Kuzey Kore diğer taraftan Ekonomik ve Askeri yardımlar için SSCB ve Çin'e bel bağladı. GNP'nin yüzde 25'lik bir oranını Askeri Kuvvetlerine harcayan Kuzey Kore, dünyanın en büyük ordularından biri haline geldi. Kore yarımadasının bölünmesini kabullenemeyen Kuzey Kore, birkaç kez Güney Kore hükümetini yıkmak ve liderlerini öldürmeye çalıştı.


1983 ve 1994: Kuzey Kore'nin Hedefleri
1983 yılında, Burma'da aralarında dört kabine bakanı'nın da bulunduğu 17 kişilik delegasyonu yerleştirmiş oldukları bombanın patlaması sonucunda öldürdüler. Dört yıl sonra Kore Hava Yollarında patlayan bombanın ve 115 kişinin öldüğü olayın suçlularının da Kuzey Koreliler olduğu bildirildi. 1991 yılında Sovyetler Birliği'nin dağılmasıyla ve komünist bloğun çözülmesiyle birlikte, Kuzey Kore en büyük ticaret ve yardım kaynaklarından birini yitirmiş oldu. Buna rağmen komşularını alarma sürükleyen ve kaynaklarını askeri programa tüketen yatırımlar yapmaya devam etti. İzole edilmiş ve hızla küçülen ekonomisi ile Kuzey Kore ekonomik bataklığın içine girdi.


1994: Efsanevi Liderin Ölümü
1994 yılında Kim İl Sun'un ölümünden sonra hiçbir kuvvet sarf etmeden iktidara oğlu Kim Jong İl geldi. Kuzey Kore'de toplumsal durum hızlı bir biçimde çöküş yaşamakta idi ve buna da toprağın verimsizliği ve kötü hava şartları da eklenince ekin yetersizliği ve dolayısıyla kıtlık meydana geldi. 1990'lı yıllarda tahminlere göre yaklaşık 2 milyon insan açlıktan hayatlarını kaybettiler, fakat diğer taraftan askeriyeye yapılan harcamalar ve balistik füzelere harcanan paralar da ülke kaynaklarını tüketmeye devam etti. Nevarki 1994 Ekim ayında Kuzey Kore, ABD'den gelecek olan yakıt ve gıda yardımı karşılığında nükleer programını dondurma kararı aldı


1996: Başkanların Rüşvet Skandalları
1979 yılında hükümeti devirmek ve yüklü oranda rüşvet olayları yüzünden Başkanlar Chun Doo-Hwan ve Roh Tae-Woo 1996 yılında suçlu bulundular. Rohl aynı zamanda Kwangiue Katliamından dolayı da suçlu bulunmuştu. Bir yıldan az bir süre zarfından sonra da Başkan Kim Young Sam bir skandal ile ilişkisi olduğu ortaya çıktı.


1998-2000: Güneş Işığı ve Zirve
Eski muhalif Kim Dae-Jung 1998 yılında ekonomik reformlar, daha geniş demokrasi ve Kuzey Kore ile gönül alıcı siyaset izleyeceği sözlerinden sonra Güney Kore'nin Başkanı olarak seçildi. İzlediği "güneş ışığı" politikası, Kuzey Kore'nin Japonya adası Hosnhu üzerine fırlattığı füze ve Haziran 1999 yılında Kuzey ile Güney Kore savaş gemileri arsındaki çatışmaya rağmen yaşamını sürdürdü. Kuzey Kore lideri Kim Jong İl ile Güney Kore lideri Kim in arasında 2000 yılında düzenlenen zirvede yeni Kore siyaset ilişkilerinin sinyallerini verdi. Ağustos ayında, savaş zamanlarında dağılan yüz binlerce ailelerin birbirlerini yeniden görebilmeleri için geçici birleşme meydana gerçekleştirildi. Eylül ayında ise iki ülke lideri, Seul ve Piyongyan arası yeni trenyolu bağlantısını kurulması için anlaşmaya vardılar. Savunma bakanlarının da katıldığı, Bakanlar- arası görüşmeler de gerçekleştirildi.


2002: Örtülü Program Suçlaması
Ana madde: Kuzey Kore Nükleer Tartışmasının Yakın Tarihçesi
ABD'li bir ziyaret delegesinin açıklamalarına göre Kuzey Koreli yetkililere, ülkelerinin iki adet örtülü nükleer silah programının var olduğunu ortaya çıkararak 1994 yılı zenginleştirilmiş uranyum antlaşmasının çiğnendiğini açıkladılar. Bu açıklamalardan sonra Kuzey Kore yetkilileri bu suçlamaları reddettiler. Kuzey Kore nükleer santrallerinin bulunduğu bölgelerde konuşlandırılmış bulunan gözlemci kameraları ve mühürleri çıkararak, bir aydan da kısa bir zaman zarfından sonra da Nükleer Silahların Yayılmasını Önleme Antlaşması'ndan çekildi.


2003: (Six-nation talks) Altı Ulus Görüşmeleri
Washington'un bildirisine göre altı-ulus görüşmelerinin nükleer krizin sona erdirilmesi için pekin'de düzenleneceğini duyurdu. Görüşmelere ABD, Kuzey Kore, Çin, Japonya ve Rusya katılmaktadır. Kuzey Kore yetkilisi ise verdiği demeçte Washington'un Karşılıklı Saldırmazlık Antlaşmasını imzaladığını hatırlatarak, Kuzey Kore'nin Nükleer programını, ABD'nin Piyongyang'a yönelik "düşmanca politikalarının" sona ermemesi takdirinde parçalamayacağını da sözlerine ekledi.


2005: Nükleer Silah İddiaları
ABD'nin Kuzey Kore'ye yönelik siyasal sitemini devirmek istediği ve bu yüzden de gözdağı verdiğini vurgulaması ardından, altı -ulus görüşmelerinden çekildiklerini ve "nükleer teçhizatını geliştirebileceğini" açıkladılar. Rapor aynı zamanda Kuzey Kore'nin nükleer silah varlığı hakkında yapmış olduğu ilk kamusal açıklama olma özelliğini de taşımaktadır.




Başkent=Pyongyang
En Büyük Şehir Pyongyang
Resmi dil Korece
Yönetim
- Ulusal Güvenlik Komisyonu Başkanı
- Parlamento Başkanı Sosyalist Cumhuriyet
Kim Jong-il
Kim Yong-nam
Bağımsızlık
- Kore
- Kuzey Kore
1 Mart 1919
9 Eylül 1948
Yüzölçümü
- Toplam
- Su(%)
120,540 km² (98.)
%4.87
Nüfus
- Toplam
- Yoğunluk
23,301,725 (48.)
190/km²(55.)
GSMH
- Toplam
- Kişi Başına
$22.85 milyar (85.)
1,007 dolar (149.)
Para Birimi Won
Saat Dilimi UTC+9
İnternet Alan Adı .kp
Telefon Kodu +850

2 Ocak 2009 Cuma

ASYA KITASI ÜLKELERİ,AZERBEYCAN

Azerbaycan
Azerbaycan resmî adıyla Azerbaycan Cumhuriyeti (Azerbaycan Dili: Azərbaycan Respublikası), Avrupa ve Asya kıtaları arasında, Güney Kafkasya'da ülkedir. Azerbaycan kuzeyde Rusya, kuzey batıda Gürcistan, güney batıda Ermenistan, güneyde İran ve güney batıda Nahçıvan'a komşu olarak Türkiye ile komşudur. Ülkenin doğu sınırını Hazar Denizi çizmektedir.


Tarih
Ana madde: Azerbaycan tarihi
Eski zamanlardan Ortaçağ'a kadar, Azerbaycan terimi coğrafi olarak bugünkü Güney Azerbaycan için kullanmaktaydı. Bugün Kuzey Azerbaycan'ın, yani Azerbaycan Cumhuriyetinin, yerleştiği coğrafi arazi ise Albanya veya Aran gibi tanınmıştır. 12. yüzyılda İldenizlilerin kurmuş olduğu Azerbaycan Atabeyler Devleti bugünkü Kuzey ve Güney Azerbaycan topraklarını birleşik coğrafi, siyasi ve kültürel anlama getirmişdir.

Selçuklu Türkleri'nin Azerbaycan'da görülmeleri ise 1015-1021 yılları arasındadır. Sultan Alparslan zamanında Azerbaycan'da Türkmenler sayesinde Azerbaycan'ın Türkleşmesi kolay gerçekleşmistir. Azerbaycan daha sonra İlhanlılar'ın egemenliğine girmiş ve bir süre Altınordu Devleti'nin hakimiyetinde kalmış; Akkoyunlu ve Karakoyunlular döneminde Türk nüfusu bakımından en yoğun dönemini yaşamıştır. Daha sonra Azerbaycan'da Safeviler, Afşar ve Kaçarlar hüküm sürmüşlerdir.

Bundan sonra sırasıyla; Şeki, Gence, Bakü, Derbent, Kuba, Nahcivan, Revan, Tebriz, Urmiye, Erdebil hanlıkları dönemi başlamıştır.

Azerbaycan toprakları Rusların egemenliğine girdikten sonra Erivan'a ve Karabağ'a Ermeni'ler yerleştirilmeye başlanılmıştır.

Azerice, 1918 - 1920'de Kafkasya Kurultayı'nı toplamış ve 28 Mayıs 1918'de de ulusal Azerbaycan Devleti'ni kurmuşlardır. Bu devlet Orta Doğu'da ilk özerk cumhuriyet olmuştur. Ancak 1920'de Kafkasya ötesi Sosyalist Sovyet Cumhuriyetler Birliği'ne katılmak zorunda kalmıştır. 30 Eylül 1991'de SSCB çöküşüyle bağımsızlığını yeniden ilan etmiştir.

Azeriler Kafkasya bölgesinin en büyük Türk bölümünü oluşturmaktadır..

Bugüne kadar Kafkaslarda Türkçülük hareketlerinin merkezi hep Bakü olmuştur. Bu düşüncenin isim babaları Hüseyni Zade Ali, Ağaoğlu Ahmed, Ali Merdem Topçu Bey'dir.



Coğrafi konumu
Azerbaycan 39° 24' kuzey enlemleri ile 44° 46' doğu boylamları arasındaki coğrafı bölgeye yerleşmiştir. Sınırların uzunluğu 3472 km dir. Azerbaycan'ın İran'la 765 km, Türkiye ile 15 km, Rusya ile 391 km, Gürcistan ile 471 km ve Ermenistan ile 1007 km sınırı vardır. Azerbaycan 657 metre deniz seviyesinden yüksektir ve topraklarının % 50'si dağlık alanlardır. Dağlık alanlar Büyük Kafkasya, Küçük Kafkasya ve Talış dağlarından meydana gelmektedir. En yüksek yeri Bazardüzü 4466 metre'dir. Hinal dağı, Delidağı, Kedidağı önemli dağlarıdır. Kür-Araz Ovası en büyük düzlüktür.

Azerbaycan iklimi dünyadaki 11 iklim çeşidinden 9 una sahiptir. Yıllık ortalama sıcaklığı 10 °C'nın üzerindedir. En büyük gölü 17,5 km² ile Hacıkabul Gölü'dür.

Azerbaycan'ın en uzun nehri 1364 km Hazar Denizi'ne dökülen Kür Nehri'dir. Araz ise 1072 km'dir.


Demografik durumu
Etnik Grup Nüfus (1989) Oran Nüfus (1999) Oran
Toplam 7.021.178 % 100 7.953.438 %100
Azeriler 5.805.000 % 82,7 7.205.500 % 90.6
Ruslar 392.300 % 5,59 141.700 % 1.78
Ermeniler 390.500 % 5,56 121.700 % 1.52
Talışlar 175.500 % 2,52 195.700 % 2,46
Lezgiler 171.400 % 2,44 178.000 % 2.24
Avarlar 44.100 % 0,63 50.900 % 0.64
Yahudi 30.700 % 0,44 8.900 % 0,11
Diğer 11.700 % 0,12 51.700 % 0.65

Kaynak:[1]



Yukarı Karabağ
Yüzölçümü: 4.388 km²
Nüfusu: 187.769 ( 1989 nüfus sayımı ; 145.403 kişi ermeni + 40.316 kişi türk + 2050 kişi diğer milletler olmakla )
Azerbaycan toprağı olan Karabağ bugün Ermeni işgali altındadır ve yaklaşık bir milyon Azeri Ermenilerin baskıları sonucu bölgeden göç etmeye zorlanmıştır.

Ermeniler, tüm Birleşmiş Milletler ve Agit kararlarına rağmen işgal ettikleri bölgelerden çekilmemektedirler.


Din
Azerbaycan'da halkın %94'ü Müslümandır (çoğunluğu Şii). Halkın geri kalanı ise (yaklaşık %4'ü) Hıristiyandır (çoğunluğu Rus Ortodoks Kilisesi, Gürcü Ortodoks Kilisesi ve Malakan). Çok küçük bir bölümü ise Yahudidir.



Ekonomik ve sosyal yapı
1991'de bağımsızlığını aldıktan sonra, özellikle geçiş döneminin ilk yıllarında ekonomik alanda düşüşler olmuş ve para birimi olarak Manat'a bağlı kalmıştır. Ancak, Azerbaycan verimli tarım arazileri, doğalgaz, petrol ve demir cevheri bakımından zengin kaynaklara sahip bulunmaktadır. Ham petrol üretimi 2006' da günlük 600,000 varile ulaşmıştır.

Doğal gaz üretimi ise 1991 de 11 milyon m³ dur. Toplam doğalgaz rezervi 2 trilyon metreküp, petrol rezervlerin de 8 milyar varil olduğu savunulmaktadır. Ayrıca, petrokimya, yiyecek, giyim gibi hafif sanayi de vardır.

Turizm potansiyeli yüksek bir cumhuriyettir.
Bankacılık ve sigortacılık gelişme süreci göstermektedir.
En önemli ihracatı petroldur.
Petro-kimya ürünleri de ihracatta önemli yer tutmaktadır.
ayrıca inşaat sektöründe farklı gelişmeler olmuştur

İlk teleferik 2007 yılında Balakende hizmete açılmıştır.




Tarım ve Hayvancılık
Azerbaycan'ın yüzde 7'si tarıma elverişli topraklara sahiptir. Bu tarım topraklarının büyük bölümü de Kura ve Aras nehirleri etrafındadır ve ülkede, tarım büyük ölçüde sulamaya dayanmaktadır. Yetiştirilen başlıca ürünler tahıl, meyve, pamuk, çay, tütün ve üzümdür. Ayrıca, dut ağacından yılda 5.000 ton ipek kozası elde edilmektedir.

Azerbaycan tarımında ve ekonomisinde hayvancılığın da önemli yeri bulunmaktadır. En son verilere göre Azerbaycan'da 1,5 milyon sığır, 5 milyon koyun, 30 milyon kümes hayvanı bulunmaktadır. Arıcılık gelişmiştir.



Eğitim
Azerbaycan'da eğitimin tüm diğer Türk devlet ve topluluklarına göre çok ileri düzeyde olduğu görülür. 1991 istatistiksel verilere göre 4.775 okulda 1.503.000 öğrenci okumaktadır. Bugün okul sayısı 5.000'e, öğrenci sayısı 1.600.000'e ulaşmıştır.

Azerbaycan'da 6.500 kültür tesisi, 4.605 kütüphane, 125 müze, 125 müzik okulu, 43 halk tiyatro salonu, 3.680 kültür evi bulunmaktadır. Okuma yazma oranı %99,5'tir. Bakü-Azerbaycan Devlet Üniversitesi ve bağlı enstitüleri bütün bilimsel, teknik, sağlık, sanat kollarında eğitim-öğretim yapmaktadır. Çok sayıda yabancı öğrenci bulunmaktadır Türk öğrencilerin sayısı her geçen gün artmaktadır.türk öğrencileri başkanı metehan mollamehmetoğlu türk öğrencilerin baküde mezun olduktan sonrada bir çok iş girişiminde bulunmuşlar halen orada iş yaşamını sürdürmektedirler


Sağlık
Azerbaycan'da sağlık hizmetleri verilirken üçlü bir sistem uygulanmaktadır.

İlk müdahale sağlık memurlarıyla yapılmakta,
Bunların yetersiz kalması halinde hastalar, hastahanelere gönderilmekte,
Hastahanelerin yetersizliği durumunda ise hastalar üniversitelerdeki araştırma hastahanelerine yollanmaktadır.
Böylece Azerbaycan halkı eşit biçimde sağlık hizmetlerinden yararlanmaktadır.

ASYA KITASI ÜLKELERİ,Gürcistan

Gürcistan
Gürcistan (Gürcüce: საქართველო/Sakartvelo; Gürcüstan olarak da yazılır), Karadeniz’in doğu kıyısında, Güney Kafkasya’da yer alır. Tam adı Gürcistan Cumuhuriyeti’dir. Eski Sovyet cumhuriyetlerinden biri olan Gürcistan'nın kuzeyinde Rusya, güneyinde Azerbaycan, Ermenistan ve güneybatısında Türkiye yer alır. Ülkenin batı sınırını Karadeniz belirler.

Gürcistan, seküler, üniter ve başkanlı cumhuriyet olan bir temsili demokrasidir. Henüz bir Birleşmiş Milletler, Avrupa Konseyi, Dünya Ticaret Örgütü, Karadeniz Ekonomik İşbirliği ve Demokrasi ve Ekonomik Kalkınma Teşkilâtı üyesidir. NATO üyeliği ve ileride Avrupa Birliği üyeliğine sahip olmaya umut etmektedir.


Etimoloji
Gürcüler kendilerini Kartvelebi (ქართველები), ülkelerini Sakartvelo (საქართველო), dillerini Kartuli (ქართული) olarak adlandırır. Efsaneye göre Kartvellerin atası, Kitabı Mukaddes’teki Yafet’in torunlarından Kartlos’tur. Strabon, Herodot, Plutarkhos, Homeros gibi Eski Yunanlı, Titus, Livius, Cornelius Tacitus gibi Romalı yazarlar ülkenin doğusundakileri İberler (Bazı Eski Yunan kaynaklarında İberoi), batısındakilerini de Kolhlar olarak adlandırmışlardır.

Farsça’dan Türkçe’ye geçen Gürcü ve Gürcülerini Batı dillerindeki adının kökenine ilişkin iki farklı yaklaşım vardır. Bunlardan ilki, Eski Yunan ve Latin kökenli, tarımla ilişkili anlamındaki georgicus sözcüğünden geldiğine ilişkin teoridir. Gürcü adının Aziz Giorgi’den türemiş olduğunu belirten kaynaklar da vardır. Bir başka olasılık ise, Eski Pers döneminde Gürcülerin Gurcan, Gurc olarak adlandırıldığı ve Gürcü, Georgian gibi adların buradan türemiş olmasıdır.


Tarih
Ana madde: Gürcistan tarihi
Bugünkü Gürcistan’ın Taş Devrinden bu yana yerleşim yeri olmuştur. Dmanisi’de ortaya çıkarılan ve Homo georgicus olarak adlandırılan İnsansıgiller kalıntısı 1,8 milyon yıl öncesine tarihlenir. Klasik dönemde ülkenin doğusunda kurulan İberia Krallığı ve batısında kurulan Kolheti Krallığı, Gürcülerin kültürel gelişiminin ve devlet kurma geleneğinin başlangıcını oluşturdu. Yazılı kaynaklara göre Proto-Gürcülerin İÖ 12. yüzyıllarda tarih sahnesine çıkmışlardır. Arkeolojik buluntular ilk Gürcü siyasal yapılanmasının İÖ 7. yüzyıla kadar gerilere gittiğini gösterir. İÖ 4. yüzyılda ilk birleşik Gürcistan krallığı kuruldu.

Gürcistan’da 337 yılında Hıristiyanlık resmi din olarak ilan edildi. Ülke, 13. yüzyılda Kraliçe Tamar döneminde küçük bir imparatorluk haline geldi ve Şota Rustaveli’nin ünlü destanını da yazdığı bu dönemde Altın Çağı’nı yaşadı. Yüzyıllar boyunca İran, Moğollar, Rusya ve Osmanlı Devleti’nin çekişmesine sahne olan Gürcistan, 1801’den itibaren Rusya tarafından ilhak edildi. 1918-1921 arasında Demokratik Gürcistan Cumhuriyeti adı altında bağımsız bir devlet kuruldu. 1921’de ülkeye Kızıl Ordu girdi ve Gürcistan Sovyet cumhuriyetlerinden biri oldu. 1991 yılında yeniden bağımsızlığını kazandı.



Antik dönem
Antik çağlarda Eski Yunanlılar ve Romalılar Gürcistan’ın doğusunu İberia, batısını Kolhis (Gürcüce: Kolheti) olarak adlandırıyordu. Hıristiyanlıkla ilk tanışan yerler de ülkenin batı kesimleriydi. Hıristiyanlığın 337 yılında (son araştırmalara göre 319 yılında) yayılmaya başladığı kabul edilir. Ülkenin batısı aynı zamanda, Yunan mitolojisinde İason liderliğindeki Argonotların Altın Post’u ele geçirmeye gitti yer olarak bilinir. Kendi dilinde Egrisi veya Lazika olarak bilindiği Kolhis, Persler ve Bizansa arasındaki savaş sonrasında Bizans İmparatorluğu’nun eline geçti.

Hıristiyanlık öncesi dönemde Kartli ve İberia Krallığı, batıdan Yunan, doğudan İran’ın baskısı altında kaldı. Roma İmparatorluğu’nun Kafkasya’yı fethettiği İÖ 66 yılından itibaren Gürcistan yaklaşık 400 yıl Roma’nın egemenliği altında kaldı. İS 330’da Kral Mirian Hıristiyanılğı kabul etti ve komşusu Bizans’la yakın ilişkiler kurdu. Böylece birkaç yüzyıl sürecek olan Bizans etkisi başlamış oldu.

Gürcistan’daki krallıklar küçük feodal bölgelere ayrılıyordu. Bu durum 7. yüzyılda Arapların Gürcistan’ı fethetmelerini kolaylaştırdı. Zaman içinde bu bölgeler yeniden eski konumlarını kazandılar ve 11. yüzyılda birleşik Gürcistan krallığı kuruldu. 12. yüzyılın başlarında Gürcistan yönetimi, Güney Kafkasya’nın büyük bölümünü, Anadolu’nun kuzeydoğu kesimini kontrol ediyordu.




Ortaçağda Gürcistan
Eski Tiflis
Kartli Krallığı’nın efsanevi hükümdarı Vahtang Gorgasal, krallığın başkentini Mtsheta’dan Tiflis’e taşımıştı. Sasani kralı Husrev, Kartli Krallığı’nın egemenliğine son vermiş, ardından Arap orduları ülkeye girerek 654’te Tiflis emirliğini kurmuşlardı. Kurucu Davit, Arap emirliğine son vererek 1122’de Tiflis’i de geri aldı. Gürcistan, Kraliçe Tamar döneminde (1184-1215) gücünün doruğuna ulaştı ve küçük bir imparatorluğa dönüştü.Ülke, 1200’lerde başlayan Moğol istilası uğrayarak parçalandı. Ülkeyi kuzeyden güneye ikiye ayıran Surami Dağlarının batısında kurulan İmereti Krallığı, Moğol istilasına karşı ayakta kalmayı başardı. 14. yüzyılın sonları ile 15. yüzyılın başlarında Timur’un istilası, Gürcistan’ı yerle bir etti. Ülke, ekonomik olarak tam bir felaketin eşiğine geldi.

Osmanlıların 1453’te İstanbul’u ele geçirmelerinin ardından Gürcistan’ın Avrupa ile bağları koptu ve Osmanlı Devleti ile İran arasında sıkışıp kaldı. Batıdan Osmanlı, doğudan İran ordularının saldırılarına uğradı. Zaman zaman Osmanlı Devleti ile İran arasındaki savaşlara sahne oldu. Osmanlılar, 16. yüzyılda Gürcistan’ın güneybatı kesimini ele geçirerek bu topraklara Çıldır Eyaleti’ni kurdular. Osmanlı orduları, 1510’da İmereti Krallığı topraklarına da girdi ve krallığın başkenti Kutaisi’yi ele geçirdi. Ardından İran şahı I. İsmail Kartli topraklarını yağmaladı. Osmanlılar 1578’de Tiflis’e girdiler ve böylece Gürcistan’ın batısı Osmanlıların, doğusu İran’ın denetimine geçti. Kral II. Erekle (1746-1798), Kartli ve Kaheti krallıklarını birleştirerek Gürcistan’ın doğusunu bütünleştirdi. Bu arada İmereti kralı I. Solomon da İmereti’den Osmanlıları çıkardı .



Rusya'nın Ülkeyi İlhakı
İran’ın saldırılarından kurtulan II. Erekle, bu kez Dağıstan’ın Müslüman kabilelerinin saldırılarına uğradı. Bunun üzerine 1783’te Rusya ile Georgiyevsk Antlaşması’nı imzaladı. Bu antlaşmayla Rusya, Gürcistan’ın toprak bükünlüğünü ve sınırlarını koruma altına alıyordu. Ne var ki buna karşın İran saldırıları sürdü ve Rusya bu saldırılara karşı sessiz kaldı. İranlılar 1795’te Tiflis’e kadar ilerleyip kenti yakıp yıktılar. Ruslar, 1801’de krallığa son verip Kartli ve Kaheti’yi ilhak ettiler. İlki 1804’te çıkan pek çok halk ayaklanmasını kanlı biçimde bastıran Rusya, 1801-1864 arasında Gürcistan’ın öbür bölgelerini de ele geçirdi. Poti ve Batum limanları ile Gürcistan’ın güneybatısı kesimi bir süre daha Osmanlı yönetimi altında kaldı. Ancak 1877-1878 Osmanlı-Rus Savaşı’nda Ruslar bu bölgeleri de ele geçirdiler. Bu savaş sonrasında Gürcistan, tamamen Çarlık Rusya’sının bir parçası durumuna geldi.



Sovyet Dönemi
Gürcistan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti Bayrağı (1921-1990)
Gürcistan’da ulusal harekete, Pirveli Dasi (Birinci Grup) olarak adlandırılan edebi ve toplumsal hareketin kurucusu sayılan İlia Çavçavadze önderlik etti. Noe Jordania ile Karlo Çheidze’nin öncülük ettiği Marksist Sosyal Demokrat Parti de önemli hareketlerden biriydi. Bu partiye zamanla Menşevikler egemen oldu. 1917 Devrimi’nden sonra, 26 Mayıs 1918’de Gürcistan bağımsızlığını ilan etti. Almanya’nın korumasına giren ülkede Noe Jordania başkanlığında bir hükümet kuruldu.

I. Dünya Savaşı sonunda Almanya ve müttefikleri yenilince İngilizler Gürcistan’ı işgal etti. Gürcistan, savaş sonrasında Paris Barış Konferansı’na katıldı ve bugünden daha geniş sınırlarıyla 22 ülke ve Milletler Cemiyeti tarafından tanındı. Ancak Bolşevik Rusya’nın tehdidi altındaydı. Buna karşın Mayıs 1920’de Moskova yönetimince de tanındı. Buna karşın Gürcü asıllı Stalin ve Orconikidze’nin yönetimindeki Kızıl Ordu, Gürcistan’ı işgal etti ve Mart 1921’de ülkenin bağımsızlığına son verdi. Tiflis’te Bolşevik yönetimi kuruldu. Gürcistan, Transkafkasya Sovyet Federe Cumhuriyeti’ne bağlandı. Bunun üzerine 1924’te geniş çaplı bir halk ayaklanması başladıysa da Sovyet yönetimince bastırıldı. 1936 Anayasası uyarınca Gürcistan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti kuruldu ve Gürcistan, Sovyetler Birliği’nin 15 cumhuriyetinden biri oldu.



Yeniden bağımsızlığın ilanı
SSCB'nin dağılma sürecine girmesinin ardından, Gürcistan`da da 1990 yılında güçlü bir bağımsızlık hareketi başlamıştır. Bu süreç içinde Gürcistan Yüksek Sovyeti tarafından, 1921 Gürcistan-SSCB Anlaşması ile 1922 Birlik Anlaşması geçersiz ilan edilmiş ve 31 Mart 1991 tarihinde Gürcistan düzeyinde referanduma gidilerek bağımsızlık yetkisi alınmış, 28 Nisan 1991'de, Gürcistan Parlamentosu Gürcistan'ın bağımsızlığını ilan etmiştir.

1991 yılı Mayıs ayında Zviad Gamsahurdia halkın %86,5 oyu ile yeni kurulan Cumhuriyetin Başkanı oldu. 21 Aralık 1991 tarihinde başlayan iç çatışmalar,6 Ocak 1992 de Zviad Gamsahurdia’nın ailesi ile birlikte ülkeyi terk etmesiyle son buldu. Ekim 1992’de yapılan seçimler sonucunda Eduard Şevardnadze Devlet ve Parlemento Başkanı seçildi. 2003 yılında yapılan seçimlerin ardından meydana gelen Gül Devrimi ile birlikte Mihail Saakaşvili seçimle devlet başkanlığı görevini üstlendi. Kasım 2007 tarihinde, Saakaşvili siyasal gösteriler sonrasında görevinden bir yıl erken ayrılmaya karar verdi ve yeniden devlet başkanlığı seçimlerine gidildi. 5 Ocak 2008'de yapılan devlet başkanlığı seçimlerinde Miheil Saakaşvili yeniden devlet başkanı seçildi.



Ekonomi
Ana madde: Gürcistan'ın Ekonomisi

Bakü-Tiflis-Kars demiryolu hattı

BTC Boru Hattı
Sovyetler Birliği'nin dağılması Gürcistan ekonomisi üzerinde olumsuz bir etki yaratmış ve oldukça istikrarsız bir yapı ortaya çıkmıştır. Hammadde, enerji ve diğer endüstri ürünlerinin pazarlandığı diğer Cumhuriyetlerle arasındaki bağların ortadan kalkması Gürcistan ekonomisini olumsuz etkilemiş, bireysel gelirlerde, tarımsal ve sanayi üretiminde, turizm gelirlerinde önemli düşüşler yaşanmış, enflasyon ve işsizlik önemli ölçüde artmıştır.

1991'de bağımsızlığını kazandıktan sonra Gürcistan'daki ekonomik durumunun oldukça istikrarsız olduğu gözlenmiştir. Bağımsızlığın ilk yıllarında, yüksek enflasyon, sanayi ve tarım ürünleri üretiminde azalma, ülkeye gelen turist sayısında düşüş ve işsizlik oranında artış görülmüştür. Bağımsızlığın ilan edilmesinden 1995 yılına kadar geçen sürede Gürcistan'ın GYSH'sı her yıl azalan bir seyir izlemiştir.

1995 yılında Türkiye tarafından başlatılan Ekonomik istikrar programlarının başarıyla uygulanması sonucunda, Gürcistan ekonomisinde gözle görülür bir düzelme kaydedilmiştir. 2003 yılında Gürcistan’daki GSYİH 8,465 milyar Lari’ dir.

Gürcistan'da serbest pazar ekonomisinin kurum ve kuruluşlarıyla tesis edilme çalışmalarının başlatılmasından bu yana özel sektörün GSYİH'deki payında artış eğilimi görülmektedir.



Başkent Tiflis
En büyük şehir Tiflis
Resmi dil Gürcüce¹
Bağımsızlık=
Tarih SSCB'den ayrılma
9 Nisan 1991
Yüzölçümü= • Toplam
• Su (%)
de facto 57.200, de jure 69.700 km² (118'ci)
Nüfus= • 2007 tahmini
• 2004 sayımı
• Yoğunluk
- (-)
4.693.892 (117)
64/km² (129)
GSMH (SAGP)= • Toplam
• Kişi başına 2007 tahmini
19.65 milyar $ (118)
2,200 $ (112)

ASYA KITASI ÜLKELERİ,Maldivler

Maldivler
Maldivler, resmi adıyla Maldiv Cumhuriyeti, Hint Okyanusunda 1.200 adadan oluşan bir devlettir. Hindistan'ın güneyinde ve Sri Lanka'nın yaklaşık 750 kilometre (435 mil) güneybatısında yer alır. Küresel iklim değişiklikleri yüzünden yüzyıl içerisinde sular altında kalacağı öngörülen Maldiv halkına, 15 Kasım 2005 itibari ile Avusturalya'ya sığınma hakkı verilmiştir.

1.200 adanın 200'ünde insan yaşamaktadır. 1.000 civarında ada halen boştur. Yerleşim bulunan 200 adadan 90'nında Maldivliler, 110 ada ise "otel ada" şeklinde kullanılmaktadır.

Maldiv halkının %100'ü Müslüman olup, devlet İslam Şeriati ile yönetilmektedir.



Özet Tarih
Adalarda yerleşim binlerce yıl öncesine dayanmaktadır.

Daha önce Budist olan ada halkı, Arap Tüccar Abul Barakhat Al-Bar Bari'nin tebliğiyle Müslümanlığı seçmiştir.

Sırasıyla Portekiz ve Hollandalıların saldırılarıyla ve kısa süreli hakimiyetleriyle boğuşan Maldivler, 75 sene İngilizler'in hakimiyetine boyun eğmek zorunda kalmış, 1965 yılında İngiltere'den bağımsızlıklarını kazanmışlardır. Daha sonra 3 sene Kral Muhammad Fareed saltanatı devam etmiştir. 11 Kasım 1968'de Monarşi kaldırılmış ve İbrahim Nasir başkanlığı idaresinde Cumhuriyete geçilmiştir. Cumhuriyet idaresine geçiş sembolik olmaktan öteye gitmemiş olsa da, 1970'lerin başlarından itibaren turizm adalarda gelişmeye başlamıştır. Cumhuriyete geçiş ile birlikte ülkenin resmi adı Maldiv Adaları yerine Maldivler olarak değiştirilmiştir.

1968'den bu yana Devlet Başkanı olan Me'mun Abdulkayyum, Ekim 2008'de yapılan seçimlerle iktidarını genç lider Muhammed Naşid'e bırakmıştır. Batılı Devletlerin "diktatör"lükle suçladığı Me'mun Abdulkayyum, seçimlerle iktidarını muhalifine devreden ender "diktatörler" arasına adını yazdırmıştır.


Ekonomi
Turizm ve balıkçılık, Maldiv ekonomisinin 2 temel bileşenidir. Gemicilik, bankacılık ve taşımacılık da hatırı sayılır bir hızla büyümektedir.

Dünyanın tüm büyük kara parçalarına uzak bu adalar ülkesinde hemen herşey İthalat yoluyla sağlandığından, yerel halk büyük bir sıkıntı çekmektedir.

Maldiv parası birimi Rufiyaa'dır.

1 Rufiyaa = 8 YTL


Balıkçılık
Maldiv ekonomisi yüzyıllardır bütünüyle balıkçılık ve diğer deniz ürünleri üzerine kuruludur. Balıkçılık ülke halkının ana mesleğidir ve balıkçılık sektörünün gelişmesine yönelik çalışmalar hükümetin özellikle öncelik verdiği bir iştir.

1974 yılında geleneksel balıkçılığı makineleştiren "Dhoni" isimli balıkçı botu, balıkçılığın ve daha genel anlamda ülke ekonomisinin gelişmesinde önemli bir kilometretaşı olmuştur. 1977 yılında Felivaru adasında bir Japon firmasının işbirliği ile balık konserve fabrikası kurulmuştur.


Ev endüstrisi
Turizm sektörünün gelişmesi, ülkede geleneksel hasır dokuma, ahşap işleri, el işleri, halat yapımı gibi ev endüstri ürünlerinin gelişmesine de hız kazandırmıştır. Matbaacılık, PVC boru yapımı, tuğla yapımı, deniz motoru tamiri, giyim eşyası üretimi ve içme suyu şişeleme gibi sektörler de son zamanlarda gelişmektedir.


Siyaset
1968'den bu yana Devlet Başkanı olan Me'mun Abdulkayyum, Ekim 2008'de yapılan seçimlerle iktidarını genç lider Muhammed Naşid'e bırakmıştır. Batılı Devletlerin "diktatör"lükle suçladığı Me'mun Abdulkayyum, seçimlerle iktidarını muhalifine devreden ender "diktatörler" arasına adını yazdırmıştır.



Adalet
İslam Şeriati.

%100'ü Müslüman olan Maldivler'de yerel halka İslam Şeriati kuralları uygulanmaktadır. Şeriat mahkemesi başkent Male'dedir.

Maldivler'e alkol ve domuz eti sokmak bu nedenle yasaktır ve cezası büyüktür. Ancak Otel amaçlı kullanılan ve turistler haricinde yerel halkın yaşamadığı adalarda alkol serbesttir.


Coğrafya
Coğrafi konumu: 3 15 Kuzey enlemi, 73 00 Doğu boylamı
Haritadaki konumu: Asya
Yüzölçümü: 300 km²
Sınırları: 0 km
Sahil şeridi: 644 km
İklimi: Tropikal
Arazi yapısı: Beyaz kumsallar, düzlükler
Deniz seviyesinden yüksekliği: 2,4 metre en alçak noktası: Hint Okyanusu 0 m
En yüksek noktası: Addu Atolu 2.4 m
Doğal kaynakları: Balık
Arazi kullanımı: Tarıma uygun topraklar: %13.33
Daimi ekinler: %30
Diğer: %56.67 (2005 verileri)


Nüfus
Nüfus: 359,008 (Temmuz 2006 verileri)
Nüfus artış oranı: %2.78 (2006 verileri)
Mülteci oranı: 0 mülteci/1,000 nüfus (2006 tahmini)
Bebek ölüm oranı: 54.89 ölüm/1,000 doğan bebek (2006 tahmini)
Ortalama hayat süresi: Toplam nüfus: 64.41 yıl
Erkeklerde: 63.08 yıl
Kadınlarda: 65.8 yıl (2006 verileri)
Ortalama çocuk sayısı: 4.9 çocuk/1 kadın (2006 tahmini)
HIV/AIDS - hastalıklarına yakalanan yetişkin sayısı: %0.1 (2001 verileri)
Ulus: Maldivli
Nüfusun etnik dağılımı: Güney Hindistanlılar, Sinhalalılar, Araplar
Din: Sünni Müslümanlar
Diller: Maldiv Dhivehi (Sinhala lehçesi), İngilizce
Okur yazar oranı: 15 yaş ve üzeri için veriler
toplam nüfusta: %97.2
erkekler: %97.1


Kültür
Maldivlerin kültürü Araplara benzer. Bunun nedeni adaya gelen ilk yabancının Arap olmasıdır. Ada halkının %100'ü müslümandır. Adaya içki ve domuz eti sokmak yasaktır.



Turizm
Turizmin gelişmesi, ülkenin ekonomisinin de büyümesini sağlamıştır. Doğrudan ve dolaylı olarak istihdam ve gelir artışı sağlamıştır. Günümüzde turizm ülkenin en büyük döviz kaynağı haline gelmiştir ve ülke ekonomisinin %20'sini oluşturmaktadır. 84 turistik tesisi ile 2000 yılında 467,154 turisti ağırlamıştır.


Ulaşım ve Taşımacılık Demiryolları: 0 km
Su yolları: yok
Limanları: Gan, Male
Hava alanları: 5 (2006 verileri)
Uluslararası: 1
Ulusal: 4


Başkent Malé
En büyük şehir Malé
Resmi dil(ler)= Divehi ( Maldivce, Hintçe'nın bir lehçesi ),Malayalam
Hükümet Devlet = - Başkan Muhammed NaşidMohamed Nasheed
- Başkan Yardımcısı Muhammed Vahid HasanMohammed Waheed Hassan
- Meclis Başkanı Muhammed ŞibabMohamed Shihab
- Anayasa Mahkemesi Başkanı Abdullah SaidAbdulla Saeed
Bağımsızlık =- Birleşik Krallık'tan 26 Temmuz 1965
Yüzölçümü = - Toplam 298 km² (204..)
115 sq mi
- Sular (%)
Nüfus = - Temmuz 2005 yılında 329,000 (176.1.)
- 2006 sayımına göre 298,842 [1]
- Yoğunluk 1,105/km² (9th.)
2,862/sq mi

1 Ocak 2009 Perşembe

asya kıtası ülkeleri,birleşik arap emirlikleri

BAE
Birleşik Arap Emirlikleri kısaca BAE (Arapça: الإمارات العربية المتحدة). Güneybatı Asya'da ARAP YarımadaSı'nda 7 emirlikten (Abu Dabi, Acman, Dubai, Füceyre, Resül-Hayme, Şerce, ve Ummül-Kayveyn) oluşan bir Orta Doğu ülkesidir. Suudi Arabistan ve Umman'a sınırı vardır. Petrol açısından zengindir.


Tarih
16. yüzyıl'da başlayan Portekiz etkisi 17. yüzyıl'da yerini İngilizlere bıraktı. Başat kabile Kavasim ile Arabistan içlerinden gelen Vehhabileri korsan olarak gören İngilizler, 1819 - 1820'de kıyı limanlarına karşı saldırıya geçti. Sonunda korsanlığa son veren 1820 Genel Barış Antlaşması'nı zorla kabul ettirdiler. 1853 yılında Denizlerde Kalıcı Ateşkes Antlaşması'nın imzalanması üzerine bölgeye Ateşkes Kıyısı adı verildi. İngilizler 1892 yılında Özel Ayrıcalık Antlaşması olarak bilinen bir paktın oluşmasını sağlayarak bölgenin dış politikasını denetim altına aldılar.
Ateşkes Kıyısı 1873 - 1947 arasında İngiliz Doğu Hindistan Kumpanyası, sonraki yıllarda da İngiliz Dışişleri Bakanlığı tarafından yönetildi. 1971 yılında İngilizlerin Basra Körfezi'nden çekilmesi üzerine, emirlikler Birleşik Arap Emirlikleri adı altında bir federasyon oluşturdu.Birleşik Arap Emirlikleri asırlarca Osmanlı egemenliği altında huzurla yaşamış,Petrolün bulunmasıyla İngilizlerin sinsi oyunlarıyla Osmanlı İmparatorluğundan koparılmıştır.


Yönetim
Ülke Monarşi İle Yönetilen Yedi Emirlikten Oluşan Federasyon ile yönetilir. (Arapçada Al Imarat al Arabiyah al Muttahidah İngilizcede United Arab Emirates ) Ülkenin başkenti Abu Dabi'dir. En büyük şehri ise dünyaca ünlü kent olan Dubaidir ve Dubai bu ülkede bulunur. 2 Aralık 1971 İngiltere'den bağımsızlığını ilan etmiştir. Bağımsızlık günü milli bayram olarak kutlanılır. Anayasası ise 2 Aralık 1971'de oluşturulmuitur.


Dil ve Din
Ülkede diğer afrika-arap ülkelerinde olduğu gibi Arapça resmi dildir. Arapça ülkede eğitim dilidir ve hakim dil olma özelliği taşır. Ayrıca bir dönem İngiliz hakimiyetinde kaldığı için ülkede İngilice konuşulur fakat yaygın değildir ve resmi düzey taşımaz.

Ülkedeki en yaygın din ise %96'lık oranıyla Müslümanlık'tır. Azınlık dinleri olarakta toplam %4'lük oranıyla Hıristiyan, Hindu, diğer %4 dinler takip ederler.




Başkent=Abu Dabi
En Büyük Şehir=Dubai
Resmi dil=Arapça
Yönetim- Başkan Anayasal monarşiZaid bin Sultan El
Başbakan NuhayyanMuhammed bin Rashid al-Maktum
Yüzölçümü- Toplam- Su(%)
83,600 km²(116.) %0
Nüfus- Toplam- Yoğunluk
4,496,000 116. sırada64/km²(143.)
GSMH- Toplam- Kişi Başına
130.8 milyar dolar (55.)27,957 dolar(23.)