Avrupa Kıtası Ülkeleri,Andorra

Andorra Prensliği, güneybatı Avrupa'da, Pirene Dağları'nda, denize kıyısı olmayan, Fransa ve İspanya arasında küçük bir ülkedir. Bir zamanlar dünyadan soyutlanmış olan ülke, artık turizm ve bir vergi cenneti olma özelliği ile zengin bir ülkedir.


Tarih
Ana madde: Andorra tarihi
Andorra'nın bağımsızlığını kazanmasını, bölgeyi MS 803'te Müslümanlardan geri alan Şarlman'ın ve imparatorluğunun bir bölümünü 819'da İspanya'daki Urgel piskoposuna bağışlayan oğlu I. Louis'nin (Sofu) sağladığı kabul edilir.

1278 yılında Andorra biri İspanya'da, öteki Fransa'da bulunan iki prensin ortaklaşa yönetimine bağlanmış ve ülkenin sınırları netleşmiştir. Anılan yıldan beri ülkenin sınırları hiç değişmemiştir. Kurulan feodal düzen, Fransız Devrimi sırasında geçici olarak kalkmakla birlikte, 1806'da Napolyon tarafından yeniden kuruldu.Andorra, o günden bu yana Urgel piskoposu ve Fransa devlet başkanı tarafından ortaklaşa yönetilir; bunların her ikisine de her yıl sembolik bir vergi ödenir.


Coğrafya
Konum: Güneybatı Avrupa, Fransa ile İspanya ortasında yer almaktadır.
Coğrafi konumu: 42 30 Kuzey enlemi, 1 30 Batı boylamı
Haritadaki konumu: Avrupa
Yüzölçümü: toplam: 468 km²
Kara: 468 km²
Su: 0 km²
Sınırları toplam: 120.3 km
Sınır komşuları: Fransa 56.6 km, İspanya 63.7 km
Sahil şeridi: 0 km (kara ile çevrili)
Denizleri: 0 km (kara ile çevrili)
İklimi: ılıman; kışları karlı ve soğuk, yazları kuru ve ılık geçer.
Arazi yapısı: Dik kayalıklar ve dar vadilere sahiptir.
Deniz seviyesinden yüksekliği: en alçak noktası: Riu Runer 840 m; En yüksek noktası: Coma Pedrosa 2,946 m
Doğal kaynakları: hidro, mineral sular, kereste, demir yatakları, kurşun
Arazi kullanımı: tarıma uygun topraklar: %4
Otlaklar: %45
Ormanlık arazi: %35
Diğer: %16 (1998 verileri)
Doğal afetler: Çığ, kar fırtınaları
Coğrafî not: Kara ile çevrili



Nüfus
Nüfus: 62,627

Yaş yapısı: 0-14 yaş: %15.29 (erkek 5,425; kadın 4,917)

15-64 yaş: %72.06 (erkek 25,654; kadın 23,078)

65 yaş ve üzeri: %12.65 (erkek 4,299; kadın 4,254) (2001 verileri)

Nüfus artış oranı: %1.17 (2001 verileri)

Mülteci sayısı: 6.82 mülteci/1,000 nüfus (2001 tahmini)

Cinsiyet oranı: doğumlarda: 1.07 erkek/kadın

15 yaş altı: 1.1 erkek/kadın

15-64 yaş: 1.11 erkek/kadın

65 yaş ve üzeri: 1.01 erkek/kadın

toplam nüfus: 1.1 erkek/kadın (2001 verileri)

Bebek ölüm oranı: 4.08 ölüm/1,000 doğan bebek (2001 tahmini)

Ortalama hayat süresi: toplam nüfus: 83.47 yıl

erkeklerde: 80.57 yıl

kadınlarda: 86.57 yıl (2001 verileri)

Ortalama çocuk sayısı: 1.25 çocuk/1 kadın (2001 tahmini)

Ulus: Andorralılar

Nüfusun etnik dağılımı: ispanyollar %43, Katalanlar %33, Portekizliler %11, Fransızlar %7, Oksitan lar %3, İtalyanlar %2 (1998)

Dil: Katalanca (resmî), İspanyolca, Fransızca

Din: Katolik


Yönetimi
Ülke adı: Resmî tam adı: Andora (Andorra) Prensliği

Kısa şekli : Andora (Andorra)

Yerel tam adı: Principat d'Andorra

yerel kısa şekli: Andorra

Yönetim Biçimi: Parlamenter Demokrasi

Başkent: Andorra la Vella

İdarî bölümler: 7 Belediye; Andorra la Vella, Canillo, Encamp, La Massana, Escaldes-Engordany, Ordino, Sant Julia de Loria

Bağımsızlık: 1278

Millî bayram: 8 Eylül (1278)

Hukuk sistemi: Fransa ve İspanyol hukuku temel alınmıştır. Andoralı seçmenler 715 yıllık feodal sistemi sona erdirmişler ve 14 Mart 1993'te parlamenter bir hükümet sistemi benimsemişlerdir.

Üye olduğu uluslararası örgüt ve kuruluşlar: CCC (Gümrük İşbirliği Konseyi), CE (Avrupa Konseyi), ECE (Birleşmiş Milletler Avrupa Ekonomik Komisyonu), ICAO (Uluslararası Sivil Havacılık Örgütü), ICRM (Uluslararası Kızılhaç ve Kızılay Hareketi), IFRCS (Uluslararası Kızılhaç ve Kızılay Toplulukları Federasyonu), Interpol (Uluslararası Polis Teşkilatı), IOC (Uluslararası Olimpiyat Komitesi), ITU (Uluslararası Telekomünikasyon Birliği), OSCE (Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Örgütü), UN (Birleşmiş Milletler), UNESCO (Eğitim-Bilim ve Kültür Örgütü), WHO (Dünya Sağlık Örgütü), WIPO (Dünya Fikri Mülkiyet Teşkilatı), WToO (Dünya Turizm Örgütü), WTrO (Dünya Ticaret Örgütü)


Ekonomi
Ekonomiye genel bakış: Turizm ve özellikle kayak önemli bir ekonomik kaynaktır. Hareketli bir ticaret merkezi olan serbest liman yılda 10 milyon turist çekmektedir. Ülkenin kanuni serbesti statüsü ve bununla ilişkili olan ekonomik refahı, reform çağrılarının artmasına neden olmuştur.

Enflasyon oranı (tüketici fiyatlarında): %4.3

İş gücü: 48,740

Sektörlere göre işgücü dağılımı: tarım %1, endüstri %21 ve hizmet %78 (1998)

İşsizlik oranı: %0

Bütçe: gelirler: $373.5 milyon

giderler: $363.5 milyon

Endüstri: turizm (özellikle kayak), büyük baş hayvan, kereste, tütün, bankacılık

Tarım ve hayvancılık ürünleri: Az miktarlarda tütün, çavdar, şeker pancarı,buğday, arpa, yulaf, sebzeler, koyun

İhracat tutarı: 145 milyon $ (1998)

İhracat ürünleri: tütün, mobilya

İhracat ortakları: Fransa %34, İspanya %58 (1998)

İthalat tutarı: $1.077 milyar (1998)

İthalat ürünleri: Tüketim malları, gıda, elektrik

İthalat ortakları: İspanya %48, Fransa %35, ABD %2.3 (1998)

Para birimi: EURO(EUR)

Para birimi kodu: EUR

Malî yıl: Takvim yılı


İletişim
Kullanılan telefon hatları: 32,946 (1998)

Telefon kodu: 376

Radyo yayın istasyonları: AM 0, FM 15, kısa dalga 0 (1998)

Radyolar: 16,000 (1997)

Televizyon yayını yapan istasyonlar: 0 (1997)

Televizyonlar: 27,000 (1997)

Internet kısaltması: .ad

Internet servis sağlayıcıları: 1 (2000)

Internet kullanıcıları: 24,500


Ulaşım ve Taşımacılık [değiştir]Demiryolları: 0 km

Karayolları: toplam: 269 km

asfalt: 198 km

asfalt olmayan: 71 km (1994 verileri)

Deniz yolları: yok

Limanları: : Bordeaux, Boulogne, Cherbourg, Dijon, Dunkerque, La Pallice, Le Havre, Lyon, Marseille, Mullhouse, Nantes, Paris, Rouen, Saint Nazaire, Saint Malo, Strasbourg

Hava alanları: yok (2000 verileri)











Resmî dil Katalanca
Başkent Andorra la Vella
Prensler Nicolas Sarkozy, Joan Enric Vives i Sicilia
Başbakan Albert Pintat
Yüzölçümü
- Toplam
- su %'si Ülkeler arasında 178'inci
468 km²
Yok sayılabilir
Nüfus

- Toplam (2005)
- Nüfus yoğunluğu
Ülkeler arasında 184'üncü

74.330
144,5/km²

Bağımsızlık ilanı 1278
Para birimi Avro (Euro) (€)¹
Saat dilimi UTC +1
Ulusal marş El Gran Carlemany
İnternet alan adı .AD
Uluslararası telefon kodu 376
(1)1999'dan önce: Fransız frangı ve İspanyol pesetası.

DEVAMI OKUYUN